Verbum

анлайнавы слоўнік

кача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-што. Тое, што і каціць (у 1 знач.), але абазначае рух, які адбываецца ў розны час і ў розных напрамках.

К. бочкі.

К. бярвенне.

2. што. Размякчаючы ў руках і рухаючы па якой-н. паверхні, надаваць чаму-н. акруглую форму.

К. клёцкі.

К. шарыкі з пластыліну.

3. што. Паварочваць з боку на бок у чым-н. сыпкім, вязкім.

К. рыбу ў муцэ.

4. што. Разгладжваць пры дапамозе качалкі, качалак.

К. абрусы.

5. што. Рабіць пракатку (спец.).

К. ліставое жалеза.

6. Падкідваць каго-н. на руках, выражаючы радасць, захапленне і пад. (разм.).

|| зак. пакача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 2—4 і 6 знач.), вы́качаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 3 і 4 знач.) і скача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 2 знач.).

|| наз. кача́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

steuern

1) кірава́ць (стырном, суднам)

2) кірава́ць, накіро́ўваць

vi (s)

1) накіро́ўвацца (куды-н.)

2) (h) (D) перашкаджа́ць, процідзе́йнічаць (чаму-н.)

der Nótlage ~ — змага́цца з бядо́тным стано́вішчам

vi плаці́ць пада́так

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

sträuben

vt тапы́рыць, шчаці́ніць

der Тrúthahn sträubte die Fédern — інды́к распушыў пе́р’і

(sich)

1) тапы́рыцца, шчаці́ніцца

die Háare ~ sich vor Entsétzen — валасы́ ста́лі ды́бам ад жа́ху

2) (gegen A) супраціўля́цца (чаму-н.); упа́рціцца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

то́-то част.

1. (в том-то и дело, именно) у тым (вось) і спра́ва, вось менаві́та, то́-та ж.;

вот то́-то, все вы так рассужда́ете у тым вось і спра́ва, (што) усе́ вы так разважа́еце;

2. (при восклицании в знач. «вот») вось дык;

то́-то ди́во! вось дык дзі́ва!;

то́-то бы́ло ра́дости! вось было́ ра́дасці!;

3. (поэтому-то, вот почему) вось чаму́, таму́ вось;

он бо́лен. — То́-то его́ не ви́дно ён хво́ры. — Вось чаму́ яго́ не віда́ць;

4. (угроза) то́-та ж.;

то́-то же, смотри́! то́-та ж, глядзі́!;

◊

(вот) то́-то и оно́!, (вот) то́-то и есть! у тым вось і спра́ва!

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

kres, ~u

м.

1. канец; мяжа;

położyć kres czemu — пакласці канец чаму;

u ~u życia — на мяжы чалавечага жыцця;

co dobiega ~u — што падыходзіць да канца;

kres wytrzymałości — мяжа трываласці;

2. ~y мн. крэсы; ускрайкі; ускраінныя рэгіёны

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

uczyć

незак.

1. czego вучыць, навучаць чаму;

uczyć kogo matematyki (polskiego) — вучыць каго матэматыцы (польскай мове);

2. выкладаць;

uczyć w podstawówce — выкладаць у сярэдняй школе;

3. павучаць;

nie ucz ojca dzieci robić — не вучы акуня (качаня) плаваць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

fault

[fɔlt]

1) недахо́п -у m., зага́на f.; брак -у m.

to find fault with — знахо́дзіць зага́ну, пярэ́чыць чаму́-н., крытыкава́ць

2) памы́лка, хі́ба f.

3) віна́ f.; праві́на f.; злачы́нства n.

4) Geol. зрушэ́ньне n., зрух -у m.

v.i.

1) Geol. зру́хвацца, зьмяшча́цца (пра го́рныя паро́ды)

2) памыля́цца

v.t.

1) Geol. выкліка́ць зрушэ́ньне

2) пярэ́чыць; крытыкава́ць

•

- in fault

- at fault

- to a fault

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

прокла́дывать несов., в разн. знач. праклада́ць, пракла́дваць; (перекладывать что, чем — ещё) пераклада́ць, перакла́дваць;

прокла́дывать доро́гу че́рез го́ры праклада́ць (пракла́дваць) даро́гу праз го́ры;

прокла́дывать я́блоки соло́мой праклада́ць (пераклада́ць, перакла́дваць) я́блыкі сало́май;

прокла́дывать курс мор., ав. праклада́ць (пракла́дваць) курс;

прокла́дывать себе́ доро́гу праклада́ць (пракла́дваць) сабе́ даро́гу;

прокла́дывать путь чему́-л. праклада́ць (пракла́дваць) шлях чаму́-не́будзь;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Сухапа́р (сухопа́р) ’тушаная бульба’ (ПСл), сухо́парка ’бульба, звараная ў лушпінах; чышчаная вараная бульба’ (стол., ЖНС), сухапа́рнікі ’смажаная бульба, парэзаная скрылькамі’ (брагін., З нар. сл., Ян.), сухопэ́рка ’бульба, звараная з лушпінамі’ (Сл. Брэс.), сухапа́рым ’без вады, гарачым паветрам’ (Бяльк.), сухапа́рам ’хутка’ (Сл. Брэс.), ’недарэчна’ (Мат. Маг.), сухо́паркам, сухо́парком ’сухама (усухамятку)’ (Сл. Брэс.), сухо́парком ’тс’ (кобр., Нар. лекс.), ’без рошчыны, без заквашвання’ (драг., З нар. сл.), сухопа́ры ’худы’ (Сцяшк. Сл.), сухапа́рная лазня ’гарачыня без вады’ (Варл.), сухапа́рнік ’частка паравога катла’ (ТСБМ), ’адстойнік для малака’ (Жд. 3). Укр. палес. сухопа́рам ’нечакана, хутка, спехам’, рус. сухопа́рый ’хударлявы, худы’, чэш. suchopár ’месца, выпаленае насуха’, славац. ’сухая, неўрадлівая глеба’, чэш. дыял. suchoparný ’туберкулёзны’, серб.-харв. sȕhoparan ’непрыпраўлены, без прыпраў, просты’, макед. сувопарен ’сухі, нудны’. Відавочна, да сухі і па́рыць (гл.), параўн. Варбат, Слав. языкозн., V, 116–117; прасл. *suxoparъ(jь) з развіццём семантыкі ’замяшаны, зроблены ўсухую (без вады, без прыпраў, без заквашвання)’ → ’худы (чалавек)’ → ’хуткі’, ’нудны’, гл. Варбат, Морфон., 60–61, дзе на аснове бел. сухо́паркам ’без заквашвання, без рошчыны’ другая частка гэтага слова суадносіцца з *pьrati (гл. праць) з падаўжэннем кораня менавіта ў спалучэнні, чаму няма падстаў. Параўн. яшчэ Трубачоў (Фасмер, 3, 814), які рус. сухопа́рый выводзіў ад сухо‑ і пар. Відаць, тут адбылася генералізацыя першаснага значэння ’звараны (смажаны) без прыпраў, посны, нішчымны, без вадкасці’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ве́ра ж., в разн. знач. ве́ра; (исповедание веры — ещё) вероиспове́дание;

в. ў перамо́гу — ве́ра в побе́ду;

в. ў свае́ сі́лы — ве́ра в свои́ си́лы;

в. ў Бо́га — ве́ра в Бо́га;

◊ служы́ць ве́рай і пра́ўдай — уст. служи́ть ве́рой и пра́вдой;

не дава́ць ве́ры — (каму, чаму) не ве́рить (кому, чему);

вача́м ве́ры не дава́ць — глаза́м свои́м не ве́рить;

даць ве́ры — пове́рить;

ме́ра і в. — как в апте́ке

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)