Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
чаму́¹, прысл.
1. пыт. 3 якой прычыны.
Ч. ты спазніўся?
2. адноснае. Ужыв. ў якасці злучальнага слова ў дапаўняльных сказах і адпавядае словам: па якой прычыне.
Маці даведалася, ч. сын спазніўся.
3. у знач. злуч. Далучае сказы са знач. выніку і адпавядае словам: таму, у выніку гэтага.
Бацька захварэў.
Вось ч. не паехаў у горад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
чаму́ I нареч. почему́, отчего́, чего́, заче́м;
ч. ты так до́ўга быў у ле́се? — почему́ (отчего́, заче́м, чего́) ты так до́лго был в лесу́?;
ч. ён не прыйшо́ў? — почему́ (отчего́) он не пришёл?;
я не ве́даю, ч. ён не прыйшо́ў — я не зна́ю, отчего́ (почему́) он не пришёл;
◊ ч. не! — как бы не так!; ещё бы!;
вось ч. — вот почему́; так вот почему́
чаму́ II мест., в дат. п. чему́; см. што I 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
чаму́ 1, прысл.
1. пытальнае. З якой прычыны? І мне зноў успомніўся Галас. Чаму ён не згадзіўся ісці са мною праз лес? Колас.
2. адноснае. Ужываецца ў якасці злучальнага слова ў дапаўняльных сказах і адпавядае словам: па якой прычыне. Калі Марыя даведалася, чаму брат адмовіўся ад выгаднага месца, дык залямантавала. С. Александровіч.
3. у знач. злучн. Далучае сказы са значэннем выніку і адпавядае словам: таму, у выніку гэтага. І я ў захапленні, радасны і горды За свой край, народ, Убіраю ў сэрца дзіўныя акорды, Творчай сілы ўзлёт... Вось чаму я сёння не тужу па леце, Па сваёй вясне. Колас. На чым толькі мог [Даніла] ашчаджаўся, не траціў лішняе капейкі.. Вось чаму, калі часам дзеці ці жонка прасілі купіць селядца да бульбы ці алею да шаткаванай капусты, Даніла заўсёды знаходзіў што сказаць. Пальчэўскі.
чаму́ 2,
гл. што 1 (у 1, 8 і 9 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чаму́I прысл warúm, weshálb
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
чаму́-не́будзь² гл. што-небудзь.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
чаму́-не́будзь¹, прысл.
Па якой-небудзь прычыне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
чаму́-не́будзь
1. нареч. почему́-нибудь, почему́-л.;
2. мест. неопр., в дат. п. чему́-нибудь, чему́-л.; см. што-не́будзь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
чаму́-не́будзь 1, прысл.
Па якой-небудзь прычыне.
чаму́-не́будзь 2,
гл. што-небудзь (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)