Со́тка ‘сотня’ (ТСБМ, Сцяшк., Шат.), ‘пляшка (100 г гарэлкі)’ (Ян.), ‘адна сотая частка якой-небудзь адзінкі, меры (гектара і пад.)’ (ТСБМ, Ян.), звычайна со́ткі мн. л. ‘выдзелены ўчастак зямлі для апрацоўкі’, ‘прысядзібны ўчастак’ (Сл. ПЗБ). Укр., рус. со́тка ‘тс’. Да соты (гл.) з суф. ‑к‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

То́псацца ’таптацца, хадзіць, выконваючы якую-небудзь работу’ (брасл., Сл. ПЗБ). Відаць, ад топаць (гл.) з экспрэсіўным суф. ‑с(а), магчыма, праз стадыю аддзеяслоўнага назоўніка *топса, параўн. крыкса, плакса і пад. (гл. крыкса 2), адносна якіх гл. Сцяцко, Афікс. наз., 64 і наст.; Саевіч, Derywacja, 402.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

лить несов.

1. ліць;

лить слёзы ліць слёзы;

2. техн. ліць; адліва́ць, выліва́ць;

◊

лить во́ду на чью́-л. ме́льницу ліць ваду́ на чый-не́будзь млын;

лить ма́сло в огонь ліць ма́сла ў аго́нь.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

простре́ливать несов., в разн. знач. прастрэ́льваць;

простре́ливать наскво́зь кого́-, что-л. прастрэ́льваць наскро́зь (навылёт) каго́-, што-не́будзь;

простре́ливать ружьё разг. прастрэ́льваць ружжо́;

простре́ливать пози́ции врага́ фла́нговым огнём воен. прастрэ́льваць пазі́цыі во́рага фла́нгавым агнём;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

остана́вливать несов.

1. (прекращать движение) спыня́ць, затры́мліваць;

2. (сдерживать, запрещать что-л.) спыня́ць, не дава́ць;

3. перен. (сосредоточивать на ком-, чём-л.) спыня́ць; звярта́ць, зваро́чваць;

остана́вливать чьё-л. внима́ние звярта́ць ува́гу каго́-не́будзь;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

недосто́йный

1. (нестоящий) нява́рты;

быть недосто́йным чего́-л. быць нява́ртым (не заслуго́ўваць) чаго́-не́будзь;

2. (не заслуживающий уважения) нява́рты пава́гі; (бесчестный) гане́бны; (безнравственный) амара́льны;

недосто́йный посту́пок гане́бны ўчы́нак;

недосто́йный челове́к чалаве́к, нява́рты пава́гі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

сла́бость в разн. знач. сла́басць, -ці ж.;

сла́бость ве́тра сла́басць ве́тру;

больно́й почу́вствовал сла́бость хво́ры адчу́ў сла́басць;

прояви́ть сла́бость в чём-л. праяві́ць сла́басць у чым-не́будзь;

сла́бость к стиха́м сла́басць да ве́ршаў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

су́хо нареч., безл., в знач. сказ., прям., перен. су́ха;

су́хо разгова́ривать с ке́м-л. су́ха размаўля́ць з кім-не́будзь;

у меня́ в го́рле су́хо у мяне́ ў го́рле су́ха;

◊

су́хо-на́сухо су́ха-на́суха;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

kto

хто;

kto to jest? — хто гэта?;

kto bądź — хто-небудзь;

sprawdź, kto przyszedł — паглядзі, хто прыйшоў;

kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje прык. хто рана ўстае, таму Бог дае; хто дбае, той і мае

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Нязг̌ра́да (незг̌ра́да) ’няўмека, няўклюда’ (ТС), нязгрэ́да ’няўдаліца’ (клец., Нар. лекс.). Відаць, адваротны дэрыват ад незг̌ра́дны, незг̌рэ́дны ’нехлямежы, нязграбны’ — фанетычна змененае незг̌рабны? Магчыма, зыходная аснова захавалася ў беласт. zhrèjdać ’сапсаваць справу, зрабіць што-небудзь паспешна, абы-як’, якое Смулкова (Балт.-слав. иссл.–1980. М., 1981, 209) лічыць балтызмам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)