Мыча́ць, мычэць ’ціха мыкаць (пра карову)’ (ТСБМ, Бес., Др.-Падб., Янк. 2, Юрч., Бяльк., Сл. ПЗБ; паўсюдна, ДАБМ, к. 300). Гукапераймальнае. Да мы́каць 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тыня́цца ‘шкандыбаць, кульгаць’ (Аніч., Вопыт), тыня́тысь ‘чыкільгаць’ (Клім.), тинʼатис’ ‘блытацца, перашкаджаць’ (Горбач, Зах.-пол. гов.). Параўн. укр. ти́нятися, тиня́тись ‘соўгацца’, ‘сноўдацца, бадзяцца, валэндацца’, ‘штурхацца (сярод натоўпу)’, ‘блукаць, вандраваць’. Экспрэсіўнае арэальнае ўтварэнне няяснага паходжання. Паводле ЕСУМ (5, 570) — гэта відазмененая форма *тинутися ‘ціха хадзіць, сноўдацца’, якая ўзнікла з прасл. *ti(p)nǫti ‘ўдарыць’, ‘ціхенька хадзіць’ і звязана з *te(p)ti: рус. ти́пать ‘злёгку удараць’, ‘ісці, крадучыся’, н.-луж. typotaś ‘чыкільгаць’, ‘дробненька ступаць’, польск. ciepnąć, ciepać ‘удараць’, cipać ‘ісці ціха, але без перапынку (пра дождж)’, серб. те̏псти се ‘бадзяцца, блукаць’. Магчыма, можа выводзіцца з прасл. *tynʼati ‘быць ціхім, мірным’, якое Сной (у Бязлай, 4, 181) параўноўвае са ст.-прус. tusnan ‘ціхі’, ст.-інд. tūṣṇī́m ‘ціха, моўчкі’. Гл. таксама тыпаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перапаві́ць, ‑паўю, ‑паўеш, ‑паўе; ‑паўём, ‑паўяце; зак., каго-што.
1. Спавіць нанава, іначай, яшчэ раз. — Ціха, сынок, ціха, — пачала Валя супакойваць яго. — Зараз перапаўю, і ўсё будзе добра. Карпаў.
2. Абвіць, абматаць. Паўла пераапранулі, пасадзілі ў кабіну, перапавілі добрым дзесяткам правадкоў, якія цягнуліся да прыбораў. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шапту́н м разм
1. (які ціха гаворыць) éiner, der flüstert;
2. (знахар) Kúrpfuscher m -s, -, Wúnderdoktor m -s, -tóren
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Сці́шна ’страшнавата’ (Адм., Дзямід.), ’ціха’ (навагр., Сл. ПЗБ), сці́шнасць ’некаторы страх’ (Стан.), сці́шны ’вельмі ціхі’ (Адм.). Да сцішэць, сціхаць (гл.); да семантыкі параўн. вусцішна, сціхат, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
журча́ць і журчэ́ць, ‑чыць; незак.
Ствараць аднастайныя булькатлівыя гукі; цурчаць (пра бягучую ваду). Ціха журчала ў лозах вада, шапацеў леташні сухі чарот. Краўчанка. // перан. Аднастайна, ціха гучаць (пра голас, людскую гаворку). Словы англічаніна ліліся лёгка і журчэлі, нібы лагодны ручаёк, але камандзіру дывізіі слухаць іх было непрыемна. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паплёскваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Плёскаць злёгку або час ад часу. Было ціха. Толькі паплёсквала аб бераг Свіслач. Васілеўская.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цішэ́й прысл
1. (выш. ст ад ціха) léiser;
2.:
цішэ́й! Rúhe!, still!, rúhig!;
◊ цішэ́й е́дзеш – дале́й бу́дзеш ≅ éile mit Wéile
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
брысці́
1. (цяжка ісці) sich schléppen, sich mit Mühe fórtbewegen;
2. (ціха ісці) lángsam géhen*, wándern vi (s), schléndern (s)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
зафы́ркаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Пачаць фыркаць. // Фыркнуць некалькі разоў запар. Сабака зафыркаў і зноў заскуголіў, ціха, задаволена. Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)