скаку́ха, ‑і, ДМ ‑кусе, ж.
Разм.
1. Жан. да скакун (у 3, 4 знач.). Глянь на Рыту Наскакуху, Колькі спрыту, Колькі руху: Скок ды скок Цераз шнурок. А. Александровіч.
2. Танец або песня хуткага рытму. А потым прыйшоў баяніст, расцягнуў мяхі ды польку, такую нястрымную скакуху ўдарыў. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
potrwać
potrwa|ć
зак. працягнуцца, прадоўжыцца;
jak długo to potrwać? — колькі гэта зойме часу?; колькі гэта працягнецца?;
zebranie potrwać jeszcze godzinę — сход працягнецца яшчэ гадзіну
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
перабале́ць, ‑ліць; зак.
Перанесці, зазнаць моцны боль. Пакуль збярэш [ураджай] — колькі мук вынесеш, колькі сэрца тваё перабаліць. Гартны. // Перастаць балець; супакоіцца, адбалець. [Пятро Сцяпанавіч:] — Усё гэта пройдзе, уляжацца, перабаліць. Палтаран. / у безас. ужыв. І бацька з цягам часу стаў адносіцца да мяне, як да таго адрэзанага пальца: адцяў, выкінуў, перабалела, і ўсё. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гладкаство́лы, ‑ая, ‑ае.
З гладкім ствалом. Толькі адна дарога і ведае, колькі было перавезена ў вёску стромкіх, гладкастволых бярозак. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
склада́нне, -я, н.
1. гл. складаць.
2. У матэматыцы: дзеянне, пры дапамозе якога з двух або некалькіх лікаў (складаемых) атрымліваюць новы (суму), які мае столькі адзінак, колькі было ва ўсіх дадзеных ліках разам.
3. У мовазнаўстве: слова, што ўтворана з дзвюх або некалькіх асноў і прадстаўляе лексічную адзінку, якая мае граматычныя і семантычныя адзнакі паасобнага слова; складанае слова (напр.: збожжаўборачны, першадрукар).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ле́та ср. ле́то;
◊ ба́біна л. — ба́бье ле́то;
зіма́ і л. — кру́глый год;
з ле́та ў ле́та — ка́ждое ле́то;
ко́лькі лет, ко́лькі зім! — ско́лько лет, ско́лько зим!;
зіму́ і л. — зи́му и ле́то;
снег на куццю́ — грыбы́ на ле́та — погов. снег в соче́льник — грибы́ ле́том
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
адгусці́, ‑гуду, ‑гудзеш, ‑гудзе; ‑гудзём, ‑гудзяце; зак.
Перастаць гусці. Колькі-колькі над пільняй гудкоў адгуло. Зарыцкі. Маўчаць кулямёты, І міны не выюць. Гарматы сваё адгулі. Броўка. // перан. Прайсці, мінуцца. Пазіцыі аглядвае [абеліск], Дзе бітвы адгулі, Герояў мужных згадвае, што з бою не прыйшлі. Калачынскі. Багата адгуло паводак і адцвіло на лузе траў. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загу́тарыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Захапіўшыся гутаркай, забыцца на час. Хвілін праз колькі бацька схамянуўся. — Загутарыліся, а хутка госці прыйдуць. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыфранці́цца, ‑нчуся, ‑нцішся, ‑нціцца; зак.
Разм. Франтавата, прыгожа апрануцца; прыбрацца. Гарбылёўцы, колькі можна было, прыфранціліся — начысцілі боты, апрануліся ў чыстае. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уке́міць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., што і без дап.
Разм. Уцяміць, зразумець што‑н. Колькі ні тлумачылі, ён не мог укеміць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)