fórtreißen

* vt

1) вырыва́ць, адбіра́ць

2) зрыва́ць, зно́сіць (цячэннем)

3) захо́пліваць

sich ~ lássen* — захапля́цца, даць захапі́ць сябе́ (чым-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

эвакуа́цыя

(п.-лац. evacuatio, ад лац. evacuare = апаражняць)

вываз насельніцтва, прадпрыемстваў, устаноў, маёмасці з мясцовасці, якую можа захапіць вораг або якой пагражае стыхійнае бедства, а таксама вываз раненых, хворых і матэрыяльных каштоўнасцей з месца баёў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

zdobyć

зак.

1. заваяваць, захапіць, узяць, здабыць;

zdobyć twierdzę — узяць крэпасць;

zdobyć co z marszu — захапіць што з паходу;

2. атрымаць; здабыць;

zdobyć pierwsze miejsce — заняць першае месца;

zdobyć bramkę спарт. забіць гол

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

заманіць, ‑маню, ‑маніш, ‑маніць; зак., каго-што.

1. Прыцягваючы чым‑н. увагу, заставіць прыйсці, апынуцца дзе‑н.; завабіць. Заманіць ваўка ў пастку. ▪ Каб як-небудзь заманіць карову ў двор, мая маці вынесла з хаты ражку лушпаек. Сачанка.

2. Прывабіць, захапіць, зачараваць. Заманілі Даніка і гэтыя высокія бярозы, і прыгожыя дарожкі вакол школы. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

захліснуць, ‑не; зак., каго-што.

Узняўшыся, заліць (пра ваду, хвалі). Хваля захліснула лодку. // перан. Захапіць, авалодаць, паглынуць (пра пачуцці, падзеі і пад.). Я прамаўчаў, бо ўспамін захліснуў мяне, абудзіў невыразнае, забытае даўно пачуццё замілаванасці да таго цудоўнага дня. Асіпенка. У Марыны з новай сілай падступіла пад сэрца туга па дзецях, захліснула ўсю яе істоту. Шарахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пага́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак., на каго-што.

Абл. Паквапіцца, пагнацца на каго‑, што‑н., пажадаць займець, захапіць. [Аўгіня:] — Пэўна ж, я сама вінавата: на багацце пагалілася. Колас. [Клёст:] — Неўзабаве шэсцьдзесят стукне. Якая кабета пагаліцца на такога кавалера? Шашкоў.

пагалі́цца, ‑галю́ся, ‑го́лішся, ‑го́ліцца; зак.

Пагаліць сябе; пабрыцца. Мне трэба было пагаліцца, і я пайшоў у цырульню. Гамолка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зачапіць дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Захапіць, паддзець, каб прыцягнуць да сябе або злучыць з чым-н.

    • З. вядро на крук.
    • З. бервяно бусаком.

  2. Выпадкова закрануць пры руху.

    • З. воссю за вугал.

  3. пераноснае значэнне: Усхваляваць, абудзіць якое-н. пачуццё; зняважыць чые-н. пачуцці.

    • З. за жывое.
    • З. самалюбства.

  4. Пачаць гаворку з кім-н., сказаць каму-н. што-н. і закрануць у размове што-н.

    • Я не рада, што яе зачапіла.
    • З. дзяўчыну ў гаворцы.

|| незакончанае трыванне: зачэпліваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

surprise​1 [səˈpraɪz] n.

1. здзіўле́нне;

in surprise здзі́ўлена;

to my surprise на маё здзіўле́нне;

give smb. a surprise нечака́на здзіві́ць каго́-н.

2. сюрпры́з, нечака́насць, неспадзе́ў, неспадзява́нка

♦

take smb./smth. by surprise захапі́ць каго́-н. зняна́цку;

surprise, surprise infml як ні дзі́ўна

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Вурва́лак ’кусок палена, цурбалак’ (дзярж., З нар. сл.; Нар. сл.). Ад вы́рваць ’адарваць, аддзяліць’ з пераходам ы > у, гл. вы́рвалак ’вялікі кавалак’ (Бяльк.), або урва́ць ’захапіць, адарваць’; параўн. урвала́ ’жарт, каламбур’ (сакольск., Арх. Федар.), што адпавядае польск. kawał ’тс’ (і ’кусок, кавалак’). Параўн., аднак, бурва́лак ’палена і інш.’ (гл.), для якога ўказваюць літоўскую крыніцу (Арашонкава і інш., БЛ, 3, 36), і паралельныя формы гродз. ушва́лак і бушва́лак ’кусок палена’ (Цых., ад *шваліць?), брагін. ушва́рак ’тс’ (Шатал., ад шва́рнуць ’шпурнуць’?) і інш., адносна спарадычнай замены в на б у ізаляваных словах параўн. Машынскі, Kultura, 2, 2, 856, 884.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

трыумвіра́т

(лац. triumviratus, ад tres, trium = тры + vir = муж)

1) саюз трох палітычных дзеячаў у Старажытным Рыме перыяду заняпаду рэспублікі (I ст. да н. э.), які імкнуўся захапіць вярхоўную ўладу;

2) перан. тры асобы, якія аб’ядналіся для сумеснай дзейнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)