Каве́рыць ’скажаць гучанне слова, няясна вымаўляць, хлусіць’ (Жакава. Совещание по ОЛА, 198–199). Як магчымыя паралелі можна прывесці рус.кастрам.коверить ’ламаць, згібаць, мяць што-н.’ і, як вельмі ненадзейнае, рус.паўн.-дзвін.каверить ’хварэць, нядужаць; кашляць’ (адносна развіцця значэння параўн. рус.дыял.вертёж ’галавакружэнне; заразная хвароба, эпідэмія’). Утворана прэфармантам ко‑ ад верыць, роднаснага рус.дыял.верать ’плесці (лапці, кашолкі, сеткі і да т. п.)’, верать ’хлусіць, расказваць байкі’, якія ад verti ’плесці і інш.’ Развіццё значэння аналагічнае вярзці ’несці лухту’ < вярзці ’плесці (лапці і інш.)’. Да словаўтварэння параўн. кавярзаць, укр.ковертати.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абу́х, ‑а, м.
1. Тупая патоўшчаная частка вострай прылады (звычайна сякеры), процілеглая лязу. З глыбіні бору пачуліся глухія ўдары абуха.Якімовіч.
2.Лаянк. Дурань. — Ведаеш, што такое Кашын? — спытаўся Міхал замест адказу. — Абух, які верыць аднаму сабе, а ўсіх астатніх падазрае ў нечым.Карпаў.
•••
Падвесці (падводзіць) пад абухгл. падвесці.
Тупы як абухгл. тупы.
Як (нібы, быццам) абухом па галаве — уразіць раптоўнай непрыемная весткай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нале́жны, ‑ая, ‑ае.
Такі, які павінен быць; патрэбны, неабходны. Рабіць на належным узроўні. Прыняць належныя меры. Зрабіць належныя вывады. □ Мабыць, выгляд падарожнага не зрабіў на шафёра належнага ўражання.Шамякін.Можна верыць, што з цягам часу.. [Розаў] навядзе ў сваёй МТС належны парадак.Даніленка.//узнач.наз.нале́жнае, ‑ага, н. Тое, што павінна быць; патрэбнае, неабходнае. Успрыняць як належнае.
•••
Аддаць належнаегл. аддаць.
Узняць на належную вышынюгл. узняць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пагавары́ць, ‑вару, ‑ворыш, ‑верыць; зак.
1. Гаварыць некаторы час. Прыемна было пагаварыць з гасцямі на іх мове.Брыль.[Лабановіч:] — А, гэта ты, бабка! Ну, прысядзь, пагаворым трохі!Колас.// Абмеркаваць што‑н., абгаварыць. На зборы Міша ўнёс прапанову пагаварыць аб дысцыпліне.Якімовіч.
2. Перагаварыць аб чым‑н. [Карнейчык:] Я пагавару з начальнікам цэха.Крапіва.Ціма Дакутовіч ніяк не мог выбраць момант, каб сам-насам пагаварыць з дзядзем Косцем.Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
make/set/draw up a valuation of smth. ацэ́ньваць што-н.
♦
take a person at his own valuation ста́віцца да каго́-н. некрыты́чна, ве́рыць каму́-н. на сло́ва
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
БУТРАМЕ́ЕЎ Уладзімір Пятровіч
(н. 20.3.1953, в. Расна Горацкага р-на Магілёўскай вобл.),
бел. пісьменнік. Скончыў Магілёўскі пед.ін-т (1974), Вышэйшыя курсы сцэнарыстаў і рэжысёраў (1987) і Вышэйшыя літ. Курсы (1991) у Маскве. Настаўнічаў на Магілёўшчыне, Слонімшчыне. У друку выступае як празаік і драматург. Піша на рус. і бел. мовах. Аўтар кніг аповесцяў і апавяданняў «Кахаць і верыць» (1986), «Зрушэнне» (1989), «Задарожжа» (1993), п’ес «Ізноў Несцерка» (паст. 1987), «Страсці па Аўдзею» (паст. 1989). Адзін з аўтараў сцэнарыя тэлефільма «Наш сад» (з Я.Міцько, паст. 1987).
Тв.:
Вялікія і славутыя старажытнага свету: Энцыкл. для дзяцей. Мн., 1995;
Вялікія і славутыя людзі беларускай зямлі. Мн., 1995;
Великие и знаменитые: Средние века и эпоха Возрождения. М., 1995.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Недаве́рак ’той, хто не верыць’ (Бяльк., ТСБМ): Niedawierki każuć, szto czerwiaka zubatocza niema na świeci (Пятк. 2), ’дысідэнт, не адной веры’ (Нас.), недавя́рак ’недаверлівы чалавек’ (Сцяц.), ’злыдзень, прахвост’ (дзярж., Нар. сл.), укр.недові́рок ’рэнегат; малаверны’, польск.niedowiarek ’няверны, ерэтык, адшчапенец; няверуючы, атэіст; малаверны чалавек’. Здаецца, што тут аб’ядналіся розныя па паходжанню словы; адны з іх утвораны ад не давяраць або з больш ранняга спалучэння не да веры (польск.nie do wiary) ’цяжка паверыць’, якія маглі з’явіцца самастойна ў кожнай з моў, іншыя запазычаны з польскай мовы, куды, як мяркуецца, трапілі з чэш.nedověrek ’ерэтык, адступнік’ (параўн. Урбаньчык, ZPSS, 1988, 457).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
няўця́мны, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Такі, што цяжка зразумець, усвядоміць; незразумелы. Няўцямныя думкі прыгняталі Андрыяна.Марціновіч.Базыль нешта няўцямнае мармытнуў і заспяшаўся даганяць Піліпа.Сачанка.// Які выклікае недаўменне; загадкавы. Здарылася нешта няўцямнае. Адбыўся неверагодны выпадак, верыць якому не хацелася.Лупсякоў.
2. Які выяўляе неразуменне чаго‑н. або адсутнасць думак аб чым‑н. На гэты раз Сцяпан даўжэй глядзеў няўцямнымі вачыма на прысутных.Пальчэўскі.Надзя расплюшчыла вочы, няўцямным поглядам абвяла клець.Бураўкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
па́стыр, ‑а, м.
1.Уст.паэт. Пастух. Пастыр стадка ў поле гоніць і пяе. Дзе роўкі, валы, коні, Дзе мае?Купала.
2. Свяшчэннік, кіраўнік паствы. [Поп:] — Клянуся святым крыжам... Бог пакарае таго, хто не верыць свайму пастыру духоўнаму!Якімовіч.
пасты́р, ‑а, м.
Абл. Пастух. Доўга пастыр на трубе Пералівае зару.Танк.На небе месяц, як пастыр, на плечы ўскінуўшы сярмягу, зганяе хмары ўсе ў Мазыр, каб паратунак даць на смагу.Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
discount
1.[dɪsˈkaʊnt]
v.
1) рабі́ць зьні́жку, адліча́ць
2) ня ве́рыць; адкіда́ць; не прыма́ць пад ува́гу
3) прадава́ць тава́р са зьні́жкай
2.[ˈdɪskaʊnt]
n.
1) зьні́жка, скі́дка f.
2) дыско́нт -у m., адлічэ́ньне n., адлі́к -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)