вы́песціць, ‑пешчу, ‑песціш, ‑песціць; зак., каго-што.

1. Тое, што і выпеставаць. Выпесціць дзіця. □ А ён жа гэтага Сітніка і вывучыў, і выпесціў. Дуброўскі. // Доглядам дасягнуць найлепшага выгляду. Выпесціць рукі.

2. перан. Вынасіць у сабе (думку, ідэю, пачуццё і пад.). Выпесціць мару.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

анахрані́зм, ‑у, м.

1. Памылковае аднясенне падзей, з’яў адной эпохі да другой.

2. З’явы, погляды, думкі, якія з’яўляюцца ўстарэлымі для пэўнай эпохі. Сапраўды, ці не гучаць у наш час анахранізмам словы, з якімі звяртаецца няхай сабе малалетні Сымон да дзеда Курылы. Навуменка.

[Ад грэч. ana — назад і chronos — час.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

двухпо́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які аб’ядноўвае ў сабе адзнакі мужчынскага і жаночага полу (пра жывёльны арганізм). Цікавы акунь тым, што ён — двухполы. Кожная рыбіна можа быць і самцом і самкай. «Маладосць».

2. Які мае тычынкі і песцікі ў адной кветцы. Двухполыя кветкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ірані́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае ў сабе іронію, выражае іронію. Іранічны позірк. Іранічная ўсмешка. Іранічны сэнс. □ Праніклівы Ёсіп прадчуваў нешта нядобрае ў адначаснай грубасці і гэтай іранічнай ласкавасці Аніса. Дуброўскі. Мікіта не заўважыў іранічнага тону і палічыў бацькаў адказ за добры знак. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мілава́цца, ‑луюся, ‑луешся, ‑луецца; незак.

Праяўляць узаемную любоў, лашчыцца; абнімацца. Вунь юнак і дзяўчына кіруюцца У зялёную зацень алей. Хай сабе на здароўе мілуюцца! Панчанка. Паліна лыпнула вачыма, убачыла, як бацька мілуецца з малым, і ў яе прыемна стала на душы. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мно́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; незак.

1. што. Памнажаць адзін лік на другі. Множыць дзесяць на два.

2. каго-што. Павялічваць колькасць. Сеем, збіраем Спелае збожжа, Сабе, краіне Багацце множым. Купала. Гэтыя лясы жывілі і множылі партызанскія групы і цэлыя згуртаванні іх. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накукава́цца, ‑кукуюся, ‑кукуешся, ‑кукуецца; зак.

Разм.

1. Многа пакукаваць. Гнёзд чужых на выбар: ёсць дзе прыстроіць сваё патомства, ды і накукавацца можна ўволю. Якімовіч.

2. перан. Зазнаць гора з якой‑н. прычыны. Ну, думаю сабе, фельчара няма, накукуюся я з ёю [свіннёй]. Стаховіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нама́рыцца, ‑ма́руся, ‑ма́рышся, ‑ма́рыцца; зак.

Разм. Уволю, многа пама́рыць.

намары́цца, ‑мару́ся, ‑мо́рышся, ‑мо́рыцца; зак.

Разм. Моцна стаміцца, змарыцца. — Больш я цябе не пушчу з хаты, — гаварыла .. [маці] ужо сама сабе. — Днём нацягаецца па тым лесе, наморыцца і ноччу не спіць... Дзіця яшчэ... Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пабялі́цца, ‑бялюся, ‑белішся, ‑беліцца; зак.

1. Пакрыць сабе твар бяліламі.

2. Стаць, зрабіцца белым у выніку спецыяльнай апрацоўкі. Сцены добра пабяліліся. // Пакрыцца чым‑н. белым. Пабяліліся кусты, пабяліліся масты, пабяліліся пянькі, прытупіліся канькі. Шушкевіч. Гімнасцёрка пабеліцца потам салёным, губы высушыць горкая смага... Гаўрусёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падве́ргнуцца, ‑гнуся, ‑гнешся, ‑гнецца; пр. падвергся і падвергнуўся, ‑глася; зак.

Адчуць на сабе якое‑н. уздзеянне. Падвергнуцца абпраменьванню. Падвергнуцца нападу. □ Польская мова, у сваю чаргу, падверглася пэўнаму ўплыву беларускай, а таксама украінскай моў. Шакун. // Трапіць у якое‑н. становішча. Падвергнуцца цяжкім выпрабаванням.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)