абшы́ць сов.
1. обши́ть; (другим материалом — ещё) покры́ть; (по краям другим материалом — ещё) оторочи́ть, окайми́ть; (мехом — ещё) опуши́ть; (сапож. — ещё) обтача́ть;
2. (досками и т.п.) обши́ть;
а. па́лубу све́жымі до́шкамі — обши́ть па́лубу све́жими до́сками;
3. разг. (сшить для всех) обши́ть;
яна́ абшы́ла ўсю сям’ю́ — она́ обши́ла всю семью́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
замяні́ць сов.
1. в разн. знач. замени́ть; (недостающее — ещё) возмести́ть;
з. зно́шаныя дэта́лі но́вымі — замени́ть изно́шенные дета́ли но́выми;
яна́ ~ні́ла яму́ ма́ці — она́ замени́ла ему́ мать;
рабо́ту сло́вам не заме́ніш — рабо́ту сло́вом не заме́нишь;
з. стра́ты — возмести́ть поте́ри;
2. разг. (вещи случайно) обменя́ть, обмени́ть;
з. кні́жку — обменя́ть (обмени́ть) кни́гу
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сніць (каго, што) несов. ви́деть сон (сны); ви́деть во сне; сни́ться (кому кто, что);
яна сні́ла цудо́ўны сон — она́ ви́дела чуде́сный сон;
ён сніў дом і сваі́х ро́дных — он ви́дел во сне дом и свои́х родны́х, ему́ сни́лся дом и родны́е;
◊ спіць і с. — спит и ви́дит (во сне)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
упра́віцца сов.
1. упра́виться; спра́виться;
у. з рабо́тай — упра́виться (спра́виться) с рабо́той;
з усі́м яна́ ўпра́вілася за адзі́н дзень — со всем она́ упра́вилась (спра́вилась) за оди́н день;
2. (вернуться, сходив, съездив) оберну́ться;
у. за су́ткі — оберну́ться за су́тки;
3. успе́ть, поспе́ть;
не ўпра́віцца адказа́ць — не успе́ть (не поспе́ть) отве́тить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падма́зка, ‑і, ДМ ‑зцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. падмазаць (у 1 знач.).
2. Тое, чым падмазваюць што‑н. Влінец быў халодны, ранішні, але Міця, мусіць, не да такіх прывык ў час валацужніцтва. Нават і падмазку з’еў, што трапілася з блінцом. Арочка. А то другі раз аладкі возьмецца [жонка] пячы... Скаварада нагрэлася, сіпіць на ўсю хату, а яна яе падмазкай мазь, мазь. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насе́вак, ‑сеўку, м.
Разм. Тое, што прызначана для пасеву; насенне. Як толькі снег з узгоркаў знік, Вазіць насевак-яравое Прыйшоў шматтонны грузавік. Танк. // Наогул тое, што сеецца, ляціць, падае зверху. Насевак з клёну. Насевак з хваёвых шышак. □ Алесь тужыў па свежай баразне, калі яна вясной .. крышыцца тлустымі, цёплымі камякамі, гатовая і прагная прыняць і залацісты дождж зярнят, і насевак са шчодрага неба. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наста́ць, ‑стану, ‑станеш, ‑стане; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачацца, надысці (пра час, стан і пад.). Настаў час адпачынку. Настала вясна. □ На ўсёй зямлі настала свята, яна красой уся абнята. Дубоўка. У класе настала насцярожаная цішыня. Якімовіч. Тым часам настала жніво. Дуброўскі.
2. Разм. Прыстаць да каго‑н. з патрабаваннямі, просьбамі і пад. Так настаў, што я згадзіўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасвятле́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прасвятляць — прасвятліць і стан паводле знач. дзеясл. прасвятляцца — прасвятліцца.
2. перан. Наступленне спакою, радасці, шчасця. Мабыць ва ўсякім жыцці, нават у самым цяжкім, бываюць свае прасвятленні, свае радасці. Кулакоўскі.
3. Здольнасць ясна, правільна мысліць. У адзін з момантаў прасвятлення .. [Голуб] зноў адрозніў пяшчотны звон Алесінага голасу: — Я буду даглядаць яго, — прасіла яна. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прысні́цца, ‑снюся, ‑снішся, ‑сніцца; зак.
З’явіцца, паказацца ў сне. І заспала. Бо прыснілася ёй Лідачка, зорачка яе ненаглядная, унучка, хоць і не родная. Брыль. Кастусь варочаўся так і гэтак, але сон не браў яго. А калі нарэшце задрамаў, прыснілася Алеся. С. Александровіч. / у безас. ужыв. Нядобрыя сны пачалі сніцца Ульяне. Прыснілася ёй раз, што яна чэрпала ваду сваім чаравікам і піла яе. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папыта́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
1. Задаць каму‑н. пытанне, каб даведацца пра што‑н. — Калі не памыляюся, Сцяпан Захаравіч Белавус? — няўпэўнена папытаўся я. Гурскі. Вэня.. запрасіў Любу сесці,.. папытаўся, як здароўе, пагаварыў. Чорны.
2. Папрасіць дазволу на што‑н., звярнуцца з якой‑н. просьбай. Камісара да іхняга ганку Мы прынеслі на ранку. Для яго папытаўся вады я, — У нас яна выйшла. Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)