Verbum

паблядне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

1. Стаць, зрабіцца бледным. Пабляднець ад хвалявання. □ Войт пахіснуўся, пабляднеў і асеў, схапіўшыся за бок. Колас.

2. Страціць яркія фарбы; пацямнець. Пялёсткі пабляднелі. Малюнак пабляднеў.

падво́іцца, ‑двоіцца; зак.

1. Павялічыцца ўдвая. Вытворчасць прадуктаў падвоілася.

2. перан. Павялічыцца, зрабіцца значна мацнейшым, большым. У Леапольда Гушкі падвоілася стараннасць, цягавітасць, сіла. Чорны.

3. Стаць, зрабіцца двайным. Зычныя падвоіліся.

паздараве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Стаць, зрабіцца здаровым, здаравейшым. Андрэй распытваў сябра, як ён жыве, як адпачываў. Васіль адказаў, што лета правёў у калгасе, працаваў кожны дзень, паздаравеў, падужэў. Дуброўскі.

прымацава́цца, ‑цуюся, ‑цуешся, ‑чуецца; зак.

1. Моцна, трывала далучыцца, прыстаць.

2. Стаць на ўлік дзе‑н. Прымацавацца да паліклінікі. □ [Лютынскі:] Ведаеш, Мікола. Я хачу да якой-небудзь вытворчай ячэйкі прымацавацца. Крапіва.

разгада́цца, ‑аецца; зак.

Аказацца разгаданым; стаць ясным, зразумелым. Так Шабуня нічога і не ўведаў ад Кірылы. Загадка разгадалася вечарам. Чарнышэвіч. Прычына яго [Васіля Кузьміча] смеласці хутка разгадалася: ён быў крышачку выпіўшы. Лобан.

раз’ядна́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Разм. Аддзяліцца адзін ад другога (пра злучаныя часткі чаго‑н.). Правады раз’ядналіся.

2. перан. Страціць агульнасць у чым‑н., стаць далёкімі, чужымі адзін другому.

расква́сіцца, ‑сіцца; зак.

Разм. Размокнуць ад залішняй вільгаці, стаць гразкім. Дні тры запар вісеў над пасёлкам сыры, цёплы туман, тачыў снег, і ён хутка чарнеў, асядаў; дарога зусім расквасілася. Савіцкі.

палягчэ́ць, ‑эе; зак.

1. Стаць лягчэйшым па вазе. Ісці было не цяжка: ліпавыя лапці не абцяжарвалі ног, і клункі за плячыма даўно палягчэлі. Пальчэўскі. [Антось:] — А што, калі палову ўсяго гэтага зараз з’есці? Рукзак адразу палягчэе, і я доўга есці не буду хацець. Бяганская.

2. безас. Стаць, зрабіцца лягчэй у матэрыяльных адносінах. І дзед бабульцы гаварыў, Зрабіўшы выгляд строгі: — Нам палягчэе жыць старым: Кандрат наш стаў на ногі... Смагаровіч. // Стаць лягчэй, лепш (пра паляпшэнне самаадчування, настрою і пад.). Мне не толькі не палягчэла, стала яшчэ горш: дранцвелі ногі, рукі, шчымеў увесь бок. Адамчык. Пакуль Сонцаў вёў машыну па платформе, яму здавалася, нібы ён вісіць у паветры.., таму, калі танк сеў на трывалы непадатны грунт, на душы адразу палягчэла. Мележ.

памутне́ць, ‑ее; зак.

1. Стаць мутным, непразрыстым. Сажалка, дзе плавалі качкі, пачала высыхаць, вада памутнела, патыхала тванню. Хомчанка. Ад часу памутнела шкло акон — Сустрэч і абяцанняў нашых сведка. Макаль. // Стаць мутным, прыняць неасэнсаваны выраз (пра вочы, погляд). Вочы.. [Салавейчыка] яшчэ больш памутнелі, рухі сталі няўпэўненыя. Лупсякоў. / у безас. ужыв. У мяне памутнела ў вачах, але я стукнуў яшчэ раз. Карпюк.

2. перан. Страціць яснасць, зацямніцца (пра думкі, розум і пад.). Я баяўся: ці не памутнеў ад гора яе [Марыны] розум? Шамякін. У .. [Дулебы] усё памутнела ў галаве, вочы засланіў нейкі густы змрок, і ён заплюшчыў іх. Шчарбатаў.

3. Страціць выразнасць абрысаў, стаць расплыўчатым. Нічога не разабраць у змроку. Толькі ледзь прыкметна пасвятлела неба і памутнелі зоркі. Паслядовіч.

пасвяжэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.

1. Стаць халаднейшым (пра вецер, паветра). Ноч ціхая, ледзь-ледзь павявае вецер. Цёплы з вечара, ён цяпер крыху пасвяжэў. С. Александровіч. // безас. Пахаладнець (пра надвор’е). Нарэшце прайшоў невялікі дожджык і вось толькі цяпер, пад вечар, крыху пасвяжэла. В. Вольскі.

2. Стаць больш яркім, свежым. На схілах дарогі раслі рамонкі, чырвоныя пеўнікі, львіны зеў. Здаецца, і яны пачалі ажываць, пасвяжэлі ад прахалоды. Арабей. Бач, нават ягады на рабіне, што расла ў двары, зрабіліся больш чырвоныя, пасвяжэлі. Ермаловіч. // Стаць больш бадзёрым, здаравейшым, прыгажэйшым. Байцы пасвяжэлі, павесялелі пасля сну, дарма што адпачынак іх быў вельмі кароткі. Кулакоўскі. [Сынклета] пасвяжэла, паяснела — не толькі стала маладзей за сваіх пяцьдзесят гадоў, а хоць карціну пішы з яе. Гроднеў.