Verbum

анлайнавы слоўнік

уце́шнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан уцешнага. Млосную ўцешнасць парушае Варанецкі, які прыйшоў паглядзець, як ідзе сіласаванне. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экзальтава́насць, ‑і, ж.

Кніжн. Уласцівасць і стан экзальтаванага. — У бацькі больш пастарэла[й] устрыманасці, а ў дачкі — экзальтаванасці. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яхі́днасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан яхіднага. — Можна і зусім уцячы, — мякка, з яхіднасцю параіў Собаль, — дэзерціраваць. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

супако́іць, -ко́ю, -ко́іш, -ко́іць; -ко́ены; зак.

1. каго-што. Прывесці каго-, што-н. у стан спакою; прымусіць весці сябе ціха; утаймаваць.

С. вучняў.

С. сабаку.

С. душу маці.

2. што. Змякчыць, зрабіць менш інтэнсіўным, паменшыць.

С. зубны боль.

|| незак. супако́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. супако́йванне, -я, н. і супакае́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

АСО́БА ў мовазнаўстве, катэгорыя дзеяслова, якая паказвае адносіны вытворцы дзеяння да таго, хто гаворыць. Вызначаюць 3 асобы і адпаведна ім 3 асабовыя дзеяслоўныя формы адзіночнага і множнага ліку. Формамі 1-й асобы абазначаюць дзеянне (стан) таго, хто гаворыць («чытаю, чытаем»); формамі 2-й асобы — дзеянне (стан) таго, да каго звяртаюцца ў гаворцы («чытаеш, чытаеце»); формамі 3-й асобы — дзеянне (стан) таго, пра каго (пра што) гавораць («чытае, чытаюць»).

Сродкі афармлення катэгорыі асобы ў розных мовах розныя: у германскіх і раманскіх — адначасова асабовыя займеннікі і канчаткі, у семіцкіх — асабовыя канчаткі, займеннікі і прыстаўкі. У слав. мовах, у тым ліку і беларускай, асабовыя формы дзеяслова перадаюцца праз канчаткі (у цяперашнім і будучым часе: «чыта-ю, прачыта-ю; чыта-ем, прачыта-ем; чыта-еш, прачыта-еш, чыта-еце, прачыта-еце; чыта-е, прачыта-е; чыта-юць, прачыта-юць»), асабовымі займеннікамі разам з асабовымі канчаткамі («я чыта-ю, я прачыта-ю; ты чыта-еш, ты прачыта-еш» і гэтак далей) ці асабовымі займеннікамі і назоўнікамі (у прошлым часе: «ён чытаў, вучань чытаў»).

т. 2, с. 40

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

vassalage

[ˈvæsəlɪdʒ]

1) васа́льны стан

2) васа́льная зале́жнасьць

3) зале́жнасьць f.; няво́ля f., ра́бства n.

4) абша́р, які́м вало́даў васа́л

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

downhill

[,daʊnˈhɪl]

adv.

згары́; уні́з, пад адхо́н

adj.

1) з нахі́лам, пака́ты

2) паго́ршаны

a downhill condition — паго́ршаны стан

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

pogorszyć się

pogorszy|ć się

зак. пагоршыцца;

~ło mu się — яму стала горш; ягоны стан пагоршыўся

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Пладзі́цца ’размнажацца’ (ТСБМ, Стан.). Да плод (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Та́тык ’як быццам, нібыта’ (Стан.). Гл. татак.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)