забі́ты

1. прич. уби́тый, умерщвлённый; сражённый;

2. прич. заби́тый, вби́тый, вколо́ченный;

3. прич. заколо́ченный, заде́ланный;

4. прич. заби́тый, засорённый;

5. прич. заби́тый;

1-5 см. забі́ць 1-5;

6. прил. заби́тый, изму́ченный;

7. в знач. сущ. уби́тый;

◊ спіць як з. — спит как уби́тый;

маўчы́ць як з. — молчи́т как уби́тый

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сніць (каго, што) несов. ви́деть сон (сны); ви́деть во сне; сни́ться (кому кто, что);

яна сні́ла цудо́ўны сон — она́ ви́дела чуде́сный сон;

ён сніў дом і сваі́х ро́дных — он ви́дел во сне дом и свои́х родны́х, ему́ сни́лся дом и родны́е;

◊ спіць і с. — спит и ви́дит (во сне)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВЕНЕЦЫЯ́НАЎ Аляксей Гаўрылавіч

(18.2.1780, Масква — 16.12.1847),

рускі жывапісец. Адзін з заснавальнікаў быт. жанру ў рус. жывапісе. Акад. Пецярбургскай АМ (з 1811). Вучыўся ў У.Баравікоўскага. У ранні перыяд пісаў інтымныя лірычныя партрэты А.І.Бібікава, М.А.Фанвізіна, часам блізкія да рамантызму. У 1807 падрыхтаваў 4 афорты («Вяльможа» і інш.) для «Часопіса карыкатур на 1806 год у тварах» — першага ў Расіі ілюстраванага гумарыстычнага лістка. З 1819 жыў у в. Сафонкава Цвярской губ., дзе пісаў партрэты сялян і сцэны з іх жыцця («Ачыстка буракоў», пастэль, 1822; «Гумно», каля 1821—23, «Пастух, які спіць», 1823—24; «На раллі. Вясна», «На жніве. Лета», абедзве 1820-я г., «Галава старога селяніна», 1825). У сваіх творах ствараў ідэалізаваныя паэт. вобразы сял. жыцця, звязаныя з прыгажосцю рус. прыроды. У канцы 1820-х г. заснаваў прыватную маст. школу, у якой вучыліся і працавалі жывапісцы М.Крылоў, А.Тыранаў, Я.Крандоўскі, Л.Плахаў, А.Аляксееў, А.Дзянісаў, С.Заранка, Р.Сарока.

Літ.:

А.Г.Венецианов: Ст.;

Письма;

Современники о художнике. Л., 1980.

т. 4, с. 85

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Gewíssen

n -s, - сумле́нне

j-m ins ~ réden — крана́ць чыё-н. сумле́нне, сарамаці́ць каго́-н.

etw. auf dem ~ háben — мець што-н. на сумле́нні

das ~ schlug ihm [régte sich in ihm] — у ім загавары́ла сумле́нне

◊ ein gútes ~ ist das béste [ein sánftes] Rúhekissen — ≅ спако́йна спіць той, у каго́ сумле́нне чы́стае

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Fronti nulla fides (Juvenalis)

Знешнасці аніякага даверу.

Внешности никакого доверия.

бел. Не кожны спіць, хто храпіць. Не кожны пан, хто ў ботах. Мыла бруднае, а белае хусце мые. На лобе ні ў кога не напісана, які ён. Не кожны п’ян, хто вясёлы. Адзеўся як пава, але дурная слава. Не ўсякі пан, у каго штаны навыпуск. Не заўсёды той калючы бывае, хто скураю вожыка падшывае.

рус. По наружности человека не суди. Не гляди на лицо, а гляди на обычай. По одёжке встречают, а по уму провожают. За приятной внешностью может скрываться никчемная душа. Гладка шёрстка, да коготок востёр.

фр. Il ne faut pas se fier aux apparences (Не нужно доверять внешности). On ne connaît pas le vin au cercle ni l’homme à l’habit (Не угадаешь вино по обручу, а человека по одежде).

англ. All that glitters is not gold (He всё, что блестит, золото). А blush may cover deceit (За смущением может таиться обман).

нем. Man sieht dem Mann auf die Kleider, aber nicht darunter (Видят одежду человека, но не заглядывают внутрь).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

падра́д ​1, ‑у, М ‑дзе, м.

Абавязацельства выканаць якую‑н. работу за пэўную плату, а таксама работа, што выконваецца паводле такога абавязацельства. Прадпрыемец быў — гарадскі памешчык. У вайну ён узяў падрад на шынельнае сукно і нажыўся. Чорны. Салдаты ад нуды бадзяліся па вуліцах, зарланілі песні, пілі гарэлку, бралі падрады на работу. Хомчанка. Такіх падрадаў, як трапіў гэты, на станцыі, Антон яшчэ ніколі не меў. Ракітны.

падра́д ​2, прысл.

Непасрэдна адзін за другім, без перапынку; запар. Дожджык імжыць вось ужо больш тыдня падрад. Галавач. Людміла падумала, што і Іван Іванавіч, мусіць, спіць. Падрад тры аперацыі. Арабей. // (звычайна з займ. «усё», «усе»). Без выключэння, без разбору. Прэміраваць усіх падрад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

храп ​1, ‑у, м.

1. Хрыплыя гукі, якія ўтварае пры дыханні той, хто спіць. Роўны храп ціха калыхаў сонную цішыню хаты. Лынькоў. Неўзабаве ва ўсім Глушаковым тавары чуліся сапенне ды храп. Мележ. Вось ужо і храп пачуўся з будкі, а .. [хлопцы] ўсё яшчэ баяліся вылазіць. Маўр.

2. Гукі, якія напамінаюць хрыплае сапенне (звычайна пра коней). Увагу [Гамыры] займае конскі храп і пазвоньванне жалезнага пута. Колас. На дарозе конскі храп, трэск аглабель, прарэзлівы дзявочы віск... Навуменка. І конь з дзікім храпам пранёсся перада мной, як дэман, толькі абкідаў мяне грудкамі снегу з-пад капытоў. Карпюк.

храп ​2, ‑а, м.

Спец. Упор для спынення або рэгулявання частак механізма, якія рухаюцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фу́тра, ‑а, н.

1. Валасяное покрыва на целе жывёл; шэрсць. Заглянуў Мароз у дупло, а там вавёрка ў шэрым футры спіць ды яшчэ хвосцікам, быццам коўдрай, накрылася, — добра ёй! П. Ткачоў.

2. Вырабленая шкура пушнога звера. Нарушэвіч пакорпаўся ў клумку і дастаў адтуль пышнае футра выдры. Машара. // Гэтыя шкуры як прадмет гандлю, вытворчасці. Лес, футра, бярозавы дзёгаць, шкіпінар ішлі ў многія краіны. «Звязда». Каштоўнае футра гэтага звера [бабра] скуплівалі замежныя камерсанты — яны плацілі чыстым золатам. Масарэнка.

3. Зімовая вопратка з вырабленых шкур пушнога звера. Казік памог.. [Мікалаю Мікалаевічу] ўздзець вялікае футра, падаў шапку. Грахоўскі. Вось па вуліцы ідзе дама ў кароткім футры з шэрага каракулю. Новікаў. / у перан. ужыв. Разам з хмарамі, якія віселі.. футрамі над зямлёй, завандравалі вятры. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

pflégen

1.

vt дагляда́ць (каго-н.), клапаці́цца (пра каго-н.)

Rat ~ — ра́іцца

Fréundschaft mit j-m ~ — сябрава́ць з кім-н.

der Rúhe ~ — адпачыва́ць

2.

vi (+ inf з zu) мець звы́чай (рабіць што-н.)

um díese Zeit pflegt er noch zu schláfen — у гэ́ты час ён звыча́йна яшчэ́ спіць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

неўгамо́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не можа супакоіцца, утаймавацца; вельмі рухавы. Неўгамонныя дзеці. □ Журботныя думкі навявалі гэтыя могілкі сваёю закінутасцю і адзіноцтвам. Толькі неўгамонныя птушкі парушалі зняменне і цішыню. Колас. Дагасалі ліхтарыкі светлякоў, неўгамонныя матылі кідаліся над вогнішчам і трапяткімі пялёсткамі падалі на росную траву. Самуйлёнак. // Які не спыняецца, не змаўкае. Цішыня, толькі неўгамонны шум мора і соснаў парушаюць яе. Хадкевіч.

2. Неспакойны, турботны. Пасёлак спіць, і ціха ўсюды, Хіба што ў хаце дзе якой Дзіця заплача з перапуду Ці птушка свісне за ракой. І толькі ў дзедавай каморы У тон знямелае цішы Дзве неўгамонныя душы Вядуць сакрэтна разгаворы. Колас. Шумлівы, прыветны, вясёлы, бадзёры, Красуйся, жыццём неўгамонным бурлі, Адноўлены горад мой, сонечны горад — Адзін з прыгажэйшых на нашай зямлі. Гілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)