Прыме́тнік ’часціна мовы, ад’ектыў’ (ТСБМ). Фіксуецца з пачатку XX ст. (Красней, Бел. лекс., 90). Відаць, запазычана з польск.przymiotnik ’тс’ (з першапачатковага imię przymiotne як перакладлац.adiectivus, г. зн. ’імя, якое перадаецца, дадаецца’, гл. Банькоўскі, 2, 941–942); гл. таксама Кюнэ (Poln., 90). Булахаў (Развіццё, 43) у якасці ўзору дапускае укр.прикме́тник ’тс’, што менш верагодна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Náchdichtung
f -, -en
1) во́льны перакла́д (ве́ршаў)
2) склада́нне ве́ршаў (у перайманне каму-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Рама́шка ’рамонак’ (Сл. ПЗБ; краснап., мсцісл., Бяльк.), Matricaria chamomilla альбо Anthemis romana — аптэчны рамонак. Адзначаецца, што старыя людзі гавораць рамонак, а не рамашка (навагр., Сл. ПЗБ). Хутчэй за ўсё, русізм, параўн. рус.рома́шка, якое вядома з XVIII ст. Відаць, з’яўляецца сцяжэннем выразу, што сустракаўся ў стражытных рускіх друкаваных слоўніках — рус.романова трава, як даслоўны пераклад з лац.Anthemis romana (Чарных, 2, 122).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Wíedergabe
f -, -n перада́ча (зместу), перакла́д (на другую мову); узнаўле́нне
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Übertrágung
f -, -en
1) перано́с
2) перакла́д (на іншую мову)
3) трансля́цыя, перада́ча
4) заражэ́нне
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Быкі́ ’буякі, Vaccinium uliginosum’ (карэліц., Арашонкава і інш., Весці АН БССР, 1972, 1, 82: дыял. форма быке́). Як думае Арашонкава і інш., там жа, гэта вытворнае ад буякі́ ’тс’. Няпэўна, ёсць і іншыя назвы з падобнай семантыкай. Параўн. бугаі́ ’буякі’, буякі́ (там і матывацыя). Не выключаецца, што і быкі ’буякі’, як і бугаі ’тс’, толькі «пераклад» слова буякі, якое пры пашырэнні з дыялекту ў дыялект «асэнсавалася» як вытворнае ад буяк ’бык’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
уда́лы
1. уда́чный;
у. перакла́д — уда́чный перево́д;
2. ло́вкий;
~лыя ру́кі — ло́вкие ру́ки;
3. удало́й, уда́лый; лихо́й;
у. каза́к — удало́й (уда́лый, лихо́й) каза́к;
4. хоро́ший, прекра́сный;
у. хло́пец — хоро́ший (прекра́сный) па́рень
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
dowolny
адвольны, вольны; любы;
przekład dowolny — вольны пераклад;
styl dowolny спарт. вольны стыль;
w ~m kierunku — у любым кірунку
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Светагля́д ‘кругагляд, светапогляд, светабачанне’ (Ласт., Некр. і Байк.). Як і светапо́гляд ‘тс’ (ТСБМ), з’яўляецца інтэрнацыянальнай калькай, параўн. рус.мировоззрение ‘тс’, польск.światopogląd ‘тс’, крыніцай якіх лічыцца ням.Weltanschauung ‘тс’ (< Welt ‘свет’ і Anschauung ‘погляд ), гл. Фасмер, 2, 626; Нававейскі, Zapożyczenia, 15. Меркаванне пра калькаванне польскага слова (Цімошук, Studia z filologii ros. i słów.: Białorutenika, 22, 30) цяжка давесці, паколькі ўпершыню сьветагля́д (Гарэц. 1) фіксуецца ў 20‑я гг. XX ст. як перакладрус.миросозерцание.