застрэ́льшчык, ‑а, м.
1. Уст. Салдат у рассыпным страі, які першым сустракаўся з праціўнікам.
2. Той, каму належыць пачын у якой‑н. справе; пачынальнік, ініцыятар. Вінгар даўно быў застрэльшчыкам арганізацыі ўдарных брыгад. Чорны. Застрэльшчыкамі рэвалюцыйных выступленняў сталі тры тысячы сялян-рыбакоў, пазбаўленых права лавіць рыбу. У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сплаўля́цца 1, ‑яецца; незак.
1. Незак. да сплавіцца.
2. Зал. да сплаўляць 1.
сплаўля́цца 2, ‑яецца; незак.
1. Перамяшчацца, адпраўляцца ўплынь па цячэнню ракі. Рэчка запаведная, лес не сплаўляецца, рыбу лавіць забаронена, дык няхай яна сабе цячэ, як хоча. В. Вольскі.
2. Зал. да сплаўляць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
chwytać
chwyta|ć
незак. хапаць, хватаць; лавіць (мяч);
~ć za serce — узрушваць;
~ć za słowo — лавіць на слове;
mróz chwytać — прыціскае мароз;
chwytać mnie grypa — грып мяне бярэ
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
капта́ж
(фр. captage, ад лац. captare = хапаць, лавіць)
заключэнне ў трубу, калодзеж або іншае збудаванне падземнай крыніцы вадкасці або газу з мэтай іх найбольш поўнага выкарыстання.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
жанглі́раваць
(фр. jongler)
1) падкідваць і спрытна лавіць на ляту адначасова некалькі прадметаў;
2) перан. спрытна, адвольна абыходзіцца з фактамі, словамі і інш. (напр. ж. цытатамі).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
◎ Пула́нка ’мышалоўка, пастка’ (Сл. Брэс.). Калі гэта не сапсаванае пры перадрукоўцы пул ап к а < польск. pułapka ’тс’ (ад łapać ’лавіць’ гл. Банькоўскі, 2, 965), то, магчыма, утворана ад літ. pulti ’падаць’, што адлюстроўвае канструкцыю прылады з падаючай часткай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыкры́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Крыкнуць, павысіць голас на каго‑н., каб прымусіць зрабіць што‑н. Праз адчыненыя дзверы заляцела аднойчы ў клас нейкая маленькая птушынка.. Дзеці кінуліся лавіць яе. Лабановіч прыкрыкнуў і спыніў іх. Колас. [Надзя] ведала, калі лепш памаўчаць, калі лепш прыкрыкнуць на хлопцаў і добра палаяць іх. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ры́ба, ‑ы, ж.
Вадзяная пазванковая з непастаяннай тэмпературай цела жывёліна, звычайна пакрыта луской; дыхае жабрамі і мае плаўнікі. Марская рыба. Драпежная рыба. / у знач. зб. І рэчка ёсць. А рыбы, рыбы! Вось дзе, Антось брат, пажыў ты бы! Колас. — Адтуль, адтуль заходзь — там самая рыба ходзіць. Лынькоў. // Мяса гэтай жывёліны; ежа, прыгатаваная з яе. Рыба пад марынадам. Заліўная рыба.
•••
Лятучыя рыбы — рыбы, якія выскокваюць з вады і могуць трымацца некаторы час у паветры, ратуючыся ад драпежных рыб.
Біцца як рыба аб лёд гл. біцца.
Ні рыба ні мяса — пра чалавека, які не мае характэрных індывідуальных якасцей; ні тое, ні сёе.
У каламутнай вадзе рыбу лавіць гл. лавіць.
Як рыба ў вадзе — добра, прывольна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
stráfen
vt
1) кара́ць
2) штрафава́ць
j-n Lügen ~ — лаві́ць каго́-н. на хлусні́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
troubled [ˈtrʌbld] adj. неспако́йны, трыво́жны;
a troubled look заклапо́чаны вы́гляд;
We live in troubled times. Мы жывем у неспакойны час.
♦
fish in troubled waters лаві́ць ры́бу ў каламу́тнай вадзе́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)