1. (кучаагародніны, пакрытаясаломайіпрысыпанаязямлёй) Míete f -, -n;
2. (насып) Grénzpfahl m -s, -pfähle;
3.разм. (згуба, гібель) Énde n -s, -n, Tod m -es
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
nawał, ~u
м. процьма; безліч; мноства; навал;
nawał myśli — паток думак;
nawał pracy — навал (гара, куча) працы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
clamp
I[klæmp]1.
n., Tech.
заціска́чка f., кля́мар -а m.
2.
v.
зашчамля́ць; заціска́ць, сьця́гваць, змыка́ць
II[klæmp]
n.
1) ку́чаf.
2) капе́ц -ца́m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
mountain
[ˈmaʊntən]1.
n.
1) гара́f.
2) ку́чаf., мно́ства n.
a mountain of difficulties — мно́ства ця́жкасьцяў
2.
adj.
го́рны
a mountain pass — го́рны прахо́д
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
гру́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1.Куча зваленых у беспарадку прадметаў, рэчаў. Груды развалін. □ Быццам вузей стала вуліца, заваленая грудамі бярвення.Васілевіч.Цёмнай грудай.. ляжалі непатрэбныя гаспадарчыя прылады.Самуйлёнак.
2. Замёрзлая, засохлая гразь. Ехалі ж мы яшчэ на калёсах, па замёрзлай грудзе.Гарэцкі.
3. Глыба, кусок чаго‑н. цвёрдага, звычайна зямлі. Затарахцелі, забрынчэлі пабітыя калёсы, падскокваючы на мёрзлых грудах.Шамякін.Збіваючы да крыві аб каменне і груды босыя ногі, бяжыць цыбаты Гараська Бусел.Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сме́тнікм., сме́тніцаж. Schúttabladeplatz m -es, -plätze; Müllabladeplatz m; Müllhaufen m -s, - (куча); Müllgrube f -, -n (яма); Gerümpelplatz m (для старых рэчаў);
вы́кінуць на сме́тнік auf den Müllhaufen wérfen* [ábladen*]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Кага́т ’бурт’ (БРС, ТСБМ), ’яма для захавання бульбы’ (Бяльк.), ’доўгі, мелкі капец бульбы’ (кобр., Нар. сл.), ’стог’ (чач., Мат. Гом.), параўн. у Яшкіна, 83, ветк.кагацішча ’месца, дзе стаяла сцірта (кагат) сена’. Укр.міргар.кагат ’куча’, дан. ’куча рыбы, па-асабліваму складзеная і пакрытая чаротам’, палес.кагата ’яма для сховы бульбы зімой’, рус.смал.кагат ’конусападобная куча бульбы ў полі’. На думку Лучыца-Федарца, БЛ, 3, 1973, 57, кагат з’яўляецца іранізмам. Лінгвагеаграфія слова быццам не супраць гэтага, аднак існуюць пэўныя фармальныя і семантычныя цяжкасці. У якасці блізкіх да магчымай іранскай крыніцы Лучыц-Федарэц прыводзіць асец.къахт ’яма’, къахын ’выдзеўбаць’, kʼахуn : kʼaxt ’капаць’. Аднак, паводле Абаева, 1, 620, гэта слова з’яўляецца параўнальна рэдкім для асец. мовы прыкладам адназоўнікавага дзеяслова, ад kʼax ’нага’, першапачаткова такім чынам, ’капаць нагой’ (аб жывёлах), а само слова kʼax не іранскае, гл. Абаеў, 1, 619. Зразумела, што ненадзейнасць асецінскай паралелі вымушае яшчэ больш сумнявацца ў патэнцыяльнай іранскай крыніцы. Апрача гэтага, значэнне ’яма’, якое дазваляе меркаваць аб сувязі іран. і слав. слоў, нельга, безумоўна, лічыць першапачатковым для слав. лексем, тым больш што словы з такімі значэннямі суадносяцца геаграфічна і ўказваюць на другасны іх характар. Слова нагадвае вандроўны культурны тэрмін, аднак крыніца запазычання невядомая.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Пераку́чча (пырыку́ччэ) ’праход між загародкамі ў хляве’ (кам., Нар. сл.). Да пера- (ці перад‑) і куча2 (гл.), якое з прасл.kǫtja ’хата’ (параўн. серб.-харв.kyћa ’дом’, славен.koča ’хаціна’, макед.ку́ка ’дом’, балг.къща і інш. (Лекс. Палесся, 161, 171), параўн. ку́чка ’загарадка (для курэй, качак і інш.)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
kupa
kup|a
ж.
1.куча;
2. купа; мноства;
wziąć sią w ~ę разм. узяцца дружна; наваліцца гуртам;
~a pieniędzy разм.куча грошай;
do ~y — да кучы;
to się nie trzyma ~y — у гэтым няма ні ладу, ні складу
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)