2. (чаго-н.) Ábtretung f -, -en, Überlássung f -, -en; Vergünstigung f -, -en (ільгота);
3.камерц. (уцане) Préisermäßigung f -, -en, Rabátt m -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
kláppen
I
vi
1) ля́паць, сту́каць
2) vimp ла́дзіцца, ісці́ на лад
es klappt — усё ідзе́ на лад
II
vt
in die Höhe ~ — адкрыва́ць, падыма́ць, адкі́дваць (накрыўку, каўнер і г.д.)
◊ der Dieb wúrde gekláppt — зло́дзея схапі́лі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Асяло́к ’змаршчок’ (Інстр. II); вясё́лка ўказваецца як варыянт назвы побач. Асноўнае выкарыстанне назвы вясёлка не для абазначэння змаршчка (Morchella), а як назва грыба Phallus impudicus (вясёлка, сраматнік), але, зважаючы на тое, што і ў іншых мовах ёсць такія пераносы назваў (ням.Morchel ’змаршчок’ і Stinkmorchel ’вясёлка, сраматнік’), і тут можа ісці размова аб пераносе. Калі першапачаткова вясёлка — назва змаршчка, магчыма, звязана з тым, што гэта першы вясенні грыб (параўн. вяселік ’жаваранак’), калі ж першапачаткова гэта назва сраматніка, магчыма, у ёй адлюстраваліся адносіны да непрыстойнасці знешняга выгляду гэтага грыба. Калі ўлічыць цяжкасць фанетычнага тлумачэння асялок з вясёлка, трэба дапусціць тую ці іншую сувязь асялок ’змаршчок’ з асялком ’тачыльным каменем’, магчыма, па знешняму выгляду (асабліва калі гэта назва не змаршчка, а сраматніка); нельга выключаць і сувязь з асілкамі, якія, паводле пэўных паданняў, уходзілі ў зямлю. Гл. вясёлка, асілак, асла.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лу́катачак у выразе: у лу́катачку ’скруціўшыся (пра змяю)’ (віл., Сл. ПЗБ), лу́катка ’лукавіна’ (чэрв., Сл. ПЗБ), ’зігзаг’ (Шат.; КЭС, лаг.), ’няроўнасць’ і лу́каткай ’няроўна, зігзагамі’ (гродз., Сцяшк. Сл.), ісці (адрэзаць) у лу́каткі ’крыва, віляючы з боку ў бок’ (лях., Янк. Мат.). Рус.наўг., цвяр., калін.лу́ко́ть ’задняя частка сахі ў выглядзе прагнутага раздвоенага бруса’, ст.-рус.лукоть ’гак’, ’пятля’, ц.-слав.лѫкоть ’тс’, ’вобад кола’, польск.łąkoć ’выгнутасць, крывізна’, паўд. ’звяно вобада’, н.-луж.łukuś ’бабінец’ < ’паўкруглая выгнутасць дзвярэй’, ’лёд, з-пад якога выцекла вада’, чэш.loukoť ’звяно’, мар.lúkoť ’тс’, ’выгнутае дрэва’, славац.lúkoť ’звяно’. Дададзім яшчэ польск.łąkotka, серб.-харв.лукоћа ’папярочнае рабро ў лодцы’. Прасл.lǫkotьka, якое з lǫkotь ’выгнутасць, крывізна, лук, выгнуты прадмет’, утворанай з lǫkъ > лук1 (гл.) і суфікса ‑otь (Слаўскі, 5, 86 і 87; Фасмер, 2, 533; Шустар-Шэўц, 11, 788–789).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тонь1 ’тоня’ (Сцяшк.), ’затон, вір’ (ТС), ’месца, дзе можна закінуць невад’ (мёрск., Жыв. НС), ’адзін заход з рыбнай снасцю і адзін улоў’ (паст., Сл. ПЗБ), ’вялікі невад’ (трак., Сл. ПЗБ), ’частка вуды, лескі’ (іўеў., Сл. ПЗБ), ’сетка (на рыбу)’ (Барад.). Гл. то́ня, лічыцца больш позняй формай, што ўзнікла ў выніку трансфармацыі канца слова, параўн. польск.woń ’пах, смурод’ < прасл.*vonʼa ’тс’ (Крытыкі, PF, 7, 228; Борысь, 708) і пад.
Тонь2 ’ход, рух’ (Сцяшк.). Рэдкае слова, адносна якога выказваецца меркаванне, што яно звязана чаргаваннем галосных з цягнуць (гл.), што, магчыма, узыходзіць да *tęti ’цягнуць’ < і.-е.*ten‑ ’тс’ з зыходным значэннем ’цяга’, параўн. рус.тять ’ісці’, укр.стена́тися ’кінуцца (пачаць рух)’, якія маюць адпаведнікі ў лац.tenor ’раўнамерны рух’, ст.-ірл.tēit ’ідзе’ (Мяркулава, Этимология–1975, 54–55). Хутчэй за ўсё, аналагічнага паходжання з аманімічным яму папярэднім словам, падрабязней гл. тоня.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
следм.
1. (адбітак) Spur f -, -en; Fúßspur f, Fúß(s)tapfe f -, -n, Fúß(s)tápfen m -s, - (нагі);
след ад ко́лаў Rádspur f;
ісці́ пачыіх-н.сляда́х in j-s Fúß(s)tapfen tréten*;
2.паляўн. Fährte f -, -n;
ісці́ па следзе die Fährte verfólgen, der Fährte fólgen;
згубі́ць след von der Fährte ábkommen*;
3.перан. Spur f -, -en;
сляды́ старажы́тнай культу́ры die Spúren éiner álten Kultúr;
знайсці́ сляды́ злачы́нстваюрыд.éinem Verbréchen auf die Spur kómmen* [auf der Spur sein];
◊
заме́сці сляды́ die Spúren verwíschen;
пакі́нуць сляды́ начым-н. auf etw. (A) ábfärben;
па гара́чых сляда́х auf fríscher Fährte [héißer Spur];
зні́кнуць без сле́ду spúrlos verschwínden*;
ад яго́ і след прасты́ў er war auf und davón, er ist (längst) über alle Bérge; er ist weit weg;
як след wie es sich gehört
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)