1.‑у. Адзін або два хутка выкананыя перад асноўнай нотай гукі, якія служаць для меладычнага ўпрыгожання.
2.‑а. Вяроўка для нацягвання пярэдняга паруса.
[Ням. Vorschlag.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фо́ліо, нескл., н.
1. Кніга або часопіс намерам у аркуш або палову аркуша.
2. У рахунковых кнігах — правая і левая старонкі, якія маюць адзін і той жа парадкавы нумар.
[Ад лац. (in) folio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пасабі́ць, пасо́біць, пасо́біці, пособы́ты ’дапамагчы’ (Грыг., Касп., Бяльк., Др.-Падб., Бір., Сл. ПЗБ; бялын., Янк. Мат.), пасобнік ’памочнік’, пасоба, пасобка ’дапамога’ (Нас., Касп.). Укр.пособити ’дапамагчы’, рус.пособить ’тс’, пособие ’дапамога’, серб.-харв.пособа ’тс’, ст.-слав.пособие ’дапамога ў вайне’, ’саюзнікі’, ст.-чэш.zpósobiti, чэш.(z)působit, славац.pôsobiť ’дзейнічаць, выклікаць (радасць, смутак і інш.), рабіць (уражанне), працаваць у якасці каго-н.’ Утвораны ад выразу po sobě ’рабіць нешта ў належным парадку, упарадкаваць адзін за адным’ (Міклашыч, 331; Голуб-Копечны, 306; Голуб-Ліер, 406; Фасмер, 3, 340). Махэк₂ (500) мяркуе, што спачатку ст.-чэш.zpósobiti было вайсковым тэрмінам, абазначаўшым ’ставіць, складаць адзін за адным’. Няясна, аднак, як развілося значэнне ўсх.- і паўд.-слав. лексем.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прасна́к, прасно́к, прасну́шка, прасня́к, прасны́к, прысне́к ’тоўсты блін з прэснага цеста’ (ТСБМ, Гарэц., Шат., Касп., Др.-Падб., Сцяшк. Сл., Сл. ПЗБ, Мат. Гом., Сл. Брэс.), ’ляпёшка з хлебнага цеста’ (Бяльк.). Больш падрабязна аб значэннях слова і іх лакалізацыі гл. Вештарт, Лекс. Палесся, 115. Слова мае агульнаславянскае распаўсюджанне: укр.прісня́к ’праснак, пірог з прэснага цеста’, рус.прасня́к, пресно́к ’прэсны хлеб, пірог, ляпёшка’, польск.przaśnik, przaśniak ’прэсны хлеб’, чэш.přesňak ’ляпёшка з няквашанага цеста’, серб.-харв.prèsnik, пре́снац, пре́сница ’прэсны хлеб; прэснае салодкае пячэнне’, славен.presnec ’сквашаны хлеб’, балг.пресни́к ’прэсны хлеб’, макед.праснег, преснец, пресник ’від пірага з падсушаных каржоў, складзеных адзін на адзін’. Суфіксальныя дэрываты ад *prьsnъ ’прэсны’ (гл. Вештарт, там жа). Параўн. таксама апрэспік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
oneself[wʌnˈself]pron.fml
1. сябе́, сабе́;
do smth. for oneself рабі́ць што-н. для сябе́;
talk to oneself размаўля́ць з самі́м сабо́ю;
hurt oneself уда́рыцца, вы́цяцца, сту́кнуцца;
see smth. for oneself ба́чыць на свае́ во́чы, перако́нвацца
2. сам; сама́; само́;
one has to do it oneself трэ́ба зрабі́ць гэ́та само́му
♦
(all) by oneself
1) адзі́н, сам, без дапамо́гі;
2) адзі́н, у адзіно́це, у само́це;
be oneself быць у нарма́льным ста́не (фізічным і маральным); быць самі́м сабо́й
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
other[ˈʌðə]pron.
1. другі́, яшчэ́ (адзі́н);
each otherадзі́н аднаго́;
Where are the others? Дзе астатнія?
2. другі́, і́ншы;
in other words іна́чай ка́жучы
♦
the other day гэ́тымі дня́мі, на гэ́тых днях; няда́ўна, не так даўно́;
every other day праз дзень, ко́жныя два дні;
none other than ніхто́і́ншы як;
no one other than she ніхто́, акрамя́ яе́;
I donʼt know any French people other than you. У мяне няма іншых французскіх знаёмых, акрамя цябе.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Vórdermann
m -(e)s, -männer
1) які́ стаі́ць напе́радзе (тс.вайск.)
auf ~ stéhen* — стая́ць адзі́н за адны́м
auf ~ tréten* — стаць адзі́н за адны́м
den ~ überspríngen* — апярэ́дзіць каго́-н.; атрыма́ць што-н. [дабі́цца чаго́-н.] без чаргі́
2) старэ́йшы (званнем, рангам, пасадай і г.д.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ку́ча, -ы, мн. -ы, куч, ж.
1. Вялікая колькасць чаго-н. сыпкага або якіх-н. прадметаў, у беспарадку наваленых адзін на другі.
К. пяску.
К. камення.
2. Скапленне людзей, жывёл.
К. народу.
Авечкі збіліся ў кучу.
3. Мноства, вялікая колькасць (разм.).
К. кніг.
К. непрыемнасцей.
К. грошай.
К. дзяцей.
|| памянш.ку́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лоб, ілба і (пасля галосных) лба, мн. ілбы́і (пасля галосных) лбы, ілбо́ў (лбоў), м.
Верхняя надвочная частка твару чалавека або морды жывёлы.
Адкрыты л.
◊
Лоб у лоб (разм.) — насустрач адзін аднаму ісці, сыходзіцца і пад.
У лоб —
1) з фронту, франтальным ударам.
Атакаваць праціўніка ў л.;
2) залішне прамалінейна (разм.).
Спытаць у л.
|| памянш.лабо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м.
|| прым.ло́бны, -ая, -ае.
Лобная косць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)