прыстасаванне для аховы эл. праводкі, прылад, апаратаў, электрарухавікоў ад перагрэву пры кароткіх замыканнях і перагрузках. Складаецца з ізаляцыйнага корпуса (трубка або патрон) і плаўкай устаўкі (дрот або пласцінка, якія ад празмернага току плавяцца і разрываюць эл. ланцуг). Бываюць адкрытыя (устаўка размешчана звонку корпуса) і закрытыя, трубчастыя і пробкавыя (разьбовыя). У сілавых устаноўках З. замяняюцца больш дакладнымі аўтам. выключальнікамі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ламіна́тар
(ад лац. lamina = пласцінка)
механізм для пракатвання паміж валкамі шчыльнай паперы або кардону з мэтай ушчыльнення і надання ім глянцу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шпо́на
(ням. Span = трэска)
1) аднаслаёвая фанера;
2) палігр. металічная пласцінка, якая служыць для павелічэння інтэрвалу паміж радкамі ў друкарскім наборы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ламіна́рны
(ад лац. lamina = пласцінка, палоска)
слаісты, плоскі;
л. рух вадкасці — рух, пры якім слаі вадкасці цякуць паралельна, не змешваюцца (параўн.турбулентны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
плаке́тка
(фр. plaquette)
1) твор медальернага мастацтва, медаль прамавугольнай ці блізкай да прамавугольнай формы;
2) пласцінка з рэльефным адбіткам, якая ўжываецца для ўпрыгожвання мэблі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
касця́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Рмн. ‑шак; ж.
Разм.
1. Ігральны кубік або пласцінка; косць (у 4 знач.). У чырвоных кутках ляскалі касцяшкі даміно, перагортваліся свежыя газеты і часопісы, разбіраліся шахматныя задачы і разгадваліся красворды.Грахоўскі.
2. Шарык на лічыльніках; костачка (у 5 знач.). Пяцівочка прыўзняў лічыльнікі, скінуўшы касцяшкі на адзін бок.«Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Палі́тра ’дошчачка, пласцінка з выразам для вялікага пальца, на якой мастак расцірае і змешвае фарбы’ (ТСБМ). З рус.пали́тра (Крукоўскі, Уплыў, 85); у рус. мове праз ням.Palette або франц.paletta з італ.paletta ’тс’ < лац.pāla ’лапатка’ (Мацэнауэр, 268). Няясным застаецца элемент ‑тра; Праабражэнскі, (2, 9) спрабаваў тлумачыць яго ўплывам макітра; Фасмер (3, 192) лічыць, што ён быў у раманскіх мовах.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ламіна́рыя
(н.-лац. laminaria, ад лац. lamina = пласцінка, палоска)
буйная марская водарасць, асобныя віды якой ужываюцца ў ежу, прымяняюцца ў медыцыне; марская капуста.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
медыя́тар1, ‑а, м.
Спец. Тонкая пласцінка (касцяная, цэлулоідная і г. д.) з завостраным канцом, якой іграюць на некаторых струнных музычных інструментах. Каля веснічак .. [Хвядзько] спыняўся, кратаў медыятарам струны і прыслухоўваўся.Лобан.
[Ад лац. mediator — пасрэднік.]
медыя́тар2, ‑а, м.
Спец.
1. Пасрэднік (звычайна ў дыпламатычных адносінах, гандлёвых пагадненнях).
2. Рэчыва, якое перадае нервовы імпульс з нервовых клетак да рабочых органаў жывёльнага арганізма.
[Ад лац. mediator — пасрэднік.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трысці́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Рмн. ‑нак; ж.
1. Сцяблінка трыснягу. Я ўспомніў, што татары ў часы паходаў перабіраліся цераз глыбокія рэчкі па дне з трысцінкай у зубах.Карпюк.
2. Тонкая палачка для апоры пры хадзьбе. У лагер палонных .. [Вейс] прыйшоў сам. Важны, святочна апрануты, надушаны адэкалонам і з трысцінкай у руцэ.Ракітны.
3. Тонкая пласцінка ў бёрдзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
