Лукшчы́ць ’лушчыць (боб, гарох)’ (астр., Сл. ПЗБ). Літуанізм. Параўн. літ. lùkštyti ’тс’. Гл. таксама звонкі варыянт лужджы́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сцяж ’рад, лінія’ (Сл. ПЗБ, Сцяшк. Сл.), ’працягласць’ (Гарэц.), ’абшар’ (Бяльк.). Палаталізаваны варыянт да сцяг4, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

БА́ЙДА,

герой укр. і бел. нар. песень-балад. Увасабляе ўяўленне народа пра мужнасць, адданасць радзіме, рыцарскую годнасць. За адмаўленне ажаніцца з турэцкай царэўнай павешаны за рабро на гак. Помсцячы за ганебнае для рыцара пакаранне, Байда забівае турэцкага цара, царыцу і царэўну.

Прататыпам Байды некаторыя даследчыкі лічаць чаркаскага і канеўскага старосту Дз.Вішнявецкага, які ў час вайны з туркамі трапіў у палон і быў такім чынам пакараны смерцю. Бел. варыянт балады пра Байду вядомы па кн. А.Рыпінскага «Беларусь» (Парыж, 1840).

т. 2, с. 223

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Перацыгну́ць ’пераскочыць’ (дзятл., Сцяшк. Сл.). Да пера- (гл.) і ’цыгань — глухі варыянт да дзыгаць. гл. перадзыгаць, перадзыгпуць ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

По́смак ’засаўка ў кубле’ (іўеў., Сл. ПЗБ). Фанетычны варыянт да поемы к (гл.), што да смыкаць ’цягаць, тузаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Ранаць, рона́ць ’перамяшчацца зверху ўніз (пра ніты)’: ніт ронае і получаецца зево (петрык., Шатал.). Фанематычны варыянт раня́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трушы́ць ‘памалу кідаць’ (Мат. Маг.). Варыянт трусі́ць ‘сыпаць, натрасаць і інш.’ з чаргаваннем с / ш, гл. тру́сіцца2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

English1 [ˈɪŋglɪʃ] n.

1. англі́йская мо́ва;

spoken English размо́ўная англі́йская мо́ва;

British/American English брыта́нскі/амерыка́нскі варыя́нт англі́йскай мо́вы;

English-speaking countries англамо́ўныя краі́ны;

Old English старажы́тная англі́йская мо́ва;

Middle English сярэдневяко́вая англі́йская мо́ва;

What is the English for “дом”? Як па-англійску «дом»?

2. the English англіча́не

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Жалу́д ’плод бульбы’ (расон., Шатал.). Акцэнтны варыянт жо́луд (гл.). Перанос значэння па функцыі, памеру, а магчыма, і горкаму смаку.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лотаўка ’балбатуха, лапатуха’ (Касп.). Утворана ад ⁺лот, якое з’яўляецца ўсечаным варыянтам лексемы лотр (гл.). Іншы варыянтлатроўка ’гультайка’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)