Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
а́рачны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да аркі. Арачны мост. □ І тут мы ўбачылі высокую зялёную клумбу, а над ёю — белыя лёгкія арачныя вароты.Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замёт, ‑а, М ‑мёце, м.
Абл. Агароджа з тонкага бярвення, закладзенага ў шулы. Панурыя гнядыя коні выйшлі за вароты і стаялі доўга ля замёта.Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
portal1[ˈpɔ:tl]n.
1.fml or lit. парта́л, гало́ўны ўвахо́д; дзве́ры, варо́ты
2.comput. інтэрнэ́т-катало́г спасы́лак на і́ншыя са́йты
3.comput. парта́л, вэб-рэсу́рс
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Бро́мы ’будынкі гандлёвых радоў’ (Касп.). Запазычанне з польск. (ст.) broma (brama) ’вароты, уезд’ (да паходжання польск. слова гл. бра́ма).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ве́сніцы ’плот з варотамі ў канцы вёскі’ (БРС, КТС), петрык.весніца ’тс’ (Мат. Гом.), маг., бабр., саліг.ве́сніцы//ве́шніцы (Бір., Шат.), усх.-палес.вешніца, вешніцы ’тс’ (Нар. сл.), весьніцы, весʼнʼіцы ’вароты ў двор’ (БРС, Арх. Бяльк., Сцяц. Нар., КТС, Сцяшк. МГ); ’вароты з перакладзін’ (Шат.); ’варотцы, фортка’ (Сцяшк. МГ), зэльв. ’вароты ў загарадзе, хляве’; ’рэдкія зубы’ (Сцяц.). Рус.пск.вешница ’вясковая вуліца, зарослая травой’; ’агароджаны ўчастак сялянскай сядзібы, дзе пасуць коней’, польск.wieśnice ’вароты, якія вядуць у вёску, весніцы’, wieśnica ’вуліца з двара ў вёску’, чэш.vesnice ’вёска’. Лексема ўтворана ад прыналежнага прыметніка vьsь‑nь і суф. ‑ica (< vьsь ’дом роду’) і абазначала спачатку ’(агароджанае) месца, дзе знаходзіліся ўсе будынкі роду’. З’яўленне ‑ш‑ замест ‑с‑ ва ўсх.-бел. формах абумоўлена наступным палатальным нʼ, а не тым, што лексема паходзіць ад вешаць (параўн. П. Сцяцко, Нар. лекс., 14). Гл. веснікі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
збянтэ́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., каго.
Выклікаць у каго‑н. замяшанне, разгубленасць. Нечаканасць Юрасёвых пытанняў зусім збянтэжыла дзяўчыну.Гарбук.Апоўначы выбух адкінуў вароты, збянтэжыў сваёй нечаканасцю варту.Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шалява́ны, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад шаляваць.
2.узнач.прым. Абшыты дошкамі. Двор быў абнесены тынам, а шаляваныя вароты віселі паміж пашарэлых дубовых шулаў.Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бра́ма
(польск. brama, ад ням. Brame)
крытыя зверху вароты, якія закрываюць уваход на тэрыторыю завода, двара і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Dúrchfahrt
f -, -en
1) прае́зд
~ verbóten! — прае́зд забаро́нены!
2) варо́ты, прае́зд; марск. прато́ка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)