Станавіцца больш яркім; ззяць, зіхацець. Святло набліжалася і ярчэла даволі хутка, але раптам згасла.Кулакоўскі.Ярчэюць залатыя россыпы зор.Лынькоў.//перан. Станавіцца больш выразным, бачным, адчувальным. Толькі нязменна ярчэе Ленінскай праўды святло.Глебка.Людскія рукі ў працы нылі, А зрок ярчэў ад шчасця жыць.Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уве́рхпрысл. nach óben; heráuf (у напрамку да таго, хто гаворыць); hináuf (у напрамку ад таго, хто гаворыць);
1. Праводзіць языком па чым‑н., дакранацца языком да каго‑, чаго‑н. [Сабачка] кідаўся да ног, лашчыўся, лізаў рукі, зазіраў у вочы і паціху скавытаў.Няхай.// Падбіраючы языком, есці, піць. [Сабака] лізаў разліты ім кулеш і ад вялікага здавальнення павільваў хвастом.Колас.Гора гараваць — не мёд лізаць.Прыказка.
2.перан. Дакранацца, пакрываць, абдаваць сабой (пра хвалі, полымя і пад.). Пасека была ў агні. Полымя бушавала пад самай лініяй — расцяробам, лізала дол, лезла ўгору па маладым сасонніку.Пташнікаў.За соснамі адгадваўся блізкі праліў, чутно было, як ліжуць гальку хвалі.Лупсякоў.
3.Разм.зневаж. Цалаваць.
•••
Лізаць рукі (ногі, пяткі, боты)каму — уніжацца, падлізвацца, падхалімнічаць перад кім‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1. Змацаваць, прычапіўшы адно да другога, зачапіўшы адно за другое. Счапіць вагоны. □ Кузёмка .. успамінаў мінулы год, калі ён з Міколкам пераворваў гэты вялікі палетак, баранаваў і потым засяваў, счапіўшы ў адзін агрэгат тры сеялкі.Хадкевіч.//Разм. Злучыць, сплятаючы (пальцы, рукі). Счапіўшы рукі ля грудзей гаротна, Яны глядзяць на золата імён. А ў сэрцы ў кожнай — боль па блізкіх, родных, Якім другія дзесь нясуць паклон.Гілевіч.
2.Разм. Адчапіць. Яна рванула вуду да сябе. У паветры мільганула рыбка. Анеля счапіла яе з кручка і кінула ў вядзерца.Лупсякоў.
3.Разм. Прышыць на скорую руку. — Трэба зашыць, — добразычліва вырашыла цётка Антося. — Данка, прынясі чорных нітак, счаплю кавалеру!Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цалава́ць, ‑лую, ‑луеш, ‑луе; незак., каго-што.
Дакранацца вуснамі да каго‑, чаго‑н., выказваючы пачуццё любві, удзячнасці, ласкі пры сустрэчы, на развітанне і пад. Маці абняла свайго сынка і пачала яго цалаваць.Чарнышэвіч.Вясёлая, бестурботная Ліда гуляла на сваім дворыку, занялася за кацяняткам, лавіла яго, туліла да шчакі, штось ласкавае гаварыла яму і цалавала.Колас.Перад тым, як пайсці з дому, .. [Змітрок] зноў шчыра пацалаваў сястру, як некалі цалаваў маці...Ваданосаў./уперан.ужыв.Ляцеў насустрач хмельны ад шчасця, чысты вецер, цалуючы родныя твары, поячы салдат ранішняй свежасцю і водарам.Мележ.Калышуцца Прыпяці хвалі, Цалуюць пясок залацісты.Нядзведскі.
•••
Цалаваць рукі і ногі — вельмі прасіць, маліць. — Ён [ляснік] мне рукі і ногі цалаваў, абы я пусціў яго жывога.Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
lap1[læp]n.
1. (in, on) кале́ні (чалавека, які сядзіць);
She sat with her hands in her lap. Яна сядзела, склаўшы рукі на каленях.
2.sport эта́п дыста́нцыі, круг;
a lap of honour/a victory lapAmE круг го́нару
3. адка́знасць; зале́жнасць
♦
in the lap of the gods у бо́жых рука́х
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
squeeze1[skwi:z]n.
1. сціска́нне; по́ціск (рукі);
He gave my hand a squeeze. Ён паціснуў мне руку.
2. вы́ціснуты сок;
a squeeze of lemon juice тро́шкі вы́ціснутага со́ку лімо́на
3. цясно́та, ціскані́на; таўкатня́
4. ця́жкасць, склада́нае стано́вішча;
a credit squeeze ця́жкасці з крэды́там
♦
put the squeeze on smb.infml прыці́снуць каго́-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)