Вы́емка (БРС), вы́емка, вы́ем, вы́емак ’тс’ (Яшк.). Рус. вы́емка, укр. ви́імка. Ад вы́ем (бязафікснага ўтварэння ад выѭти ’выняць’, выиму; гл. Шанскі, 1, В, 222) або непасрэдна з тым жа суфіксам ад асновы цяпер. часу гэтага дзеяслова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кіпя́чы, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. незал. цяпер. ад кіпець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Та́кмань, та́кман ’цяпер, нядаўна’ (пруж., Сл. Брэс.), такма́нь ’толькі што’ тэрытарыяльна проціпастаўленае якма́нь ’тс’ (Бос.). Параўн. серб. та̀кмен ’з якім можна параўноўваць; аднолькавы, роўны’, ст.-слав. тъкъмьнь ’роўны, аднолькавы’. Прыслоўе ад токма (гл.) з часціцай -нь, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

выко́нваючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад выконваць.

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які выконвае што‑н. Выконваючы абавязкі.

3. Дзеепрысл. незак. цяпер. ад выконваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шмат¹, прысл.

1. Вялікая колькасць, дастатковая колькасць каго-, чаго-н., многа.

Ш. працуе.

Ш. часу прайшло.

Працы ў мяне цяпер ш. (у знач. вык.). Ці ш. людзей сабралася?

2. У спалучэнні з прым. і прысл. вышэйш. ст. азначае: значна, намнога.

Ён ш. маладзейшы за мяне.

3. У спалучэнні з адноснымі займеннікамі абазначае: многія, многае.

Ш. каму расказала пра гэта.

Ш. якія падзеі адбыліся за гэты час.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Пле́ктар ’медыятар да мандаліны’ (Інстр. 3). Праз рускую (плектр) ці польскую (plektr — гл. Варш. сл., 3, 66, цяпер — pleklron, SWO, 1980) мовы з с.-лац. plēclrum ’палачка, якой ударалі па струнах кіфары ці ліры’ < ст.-грэч. πλῆκτρον ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

існу́ючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад існаваць.

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які ёсць цяпер, маецца ў рэальнасці. Існуючы парадак.

3. Дзеепрысл. незак. ад існаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

jetzt

adv цяпе́р

bis ~ — да гэ́тага ча́су

von ~ ab — ад [з] гэ́тага ча́су

~ ében — то́лькі што

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

present​1 [ˈpreznt] n.

1. суча́снае, суча́снасць;

at present у суча́сны мо́мант, цяпе́р, за́раз;

for the present паку́ль, на гэ́ты раз

2. ling. the present цяпе́рашні час

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

суча́сны, -ая, -ае.

1. Які мае адносіны да цяперашняга часу, да адной эпохі з кім-н.

С. беларускі раман.

Сучасныя Якубу Коласу паэты.

2. Які мае адносіны да сённяшняга; цяперашні.

Сучаснае жыццё.

Сучасныя падзеі.

3. Які адпавядае патрабаванням свайго часу, не адсталы.

Сучасная тэхніка.

Сучасныя ідэі.

4. суча́снае, -ага, н. Падзеі, якія адбываюцца цяпер, у дадзены час; цяперашні час.

Пра сучаснае можна многа гаварыць.

|| наз. суча́снасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)