імкне́нне

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. імкне́нне імкне́нні
Р. імкне́ння імкне́нняў
Д. імкне́нню імкне́нням
В. імкне́нне імкне́нні
Т. імкне́ннем імкне́ннямі
М. імкне́нні імкне́ннях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

імкне́нне, -я, н.

1. гл. імкнуцца.

2. Настойлівая цяга, рашучая мэтанакіраванасць да чаго-н.; намеры, жаданні.

І. да запаветнай мэты.

І. да перамогі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

імкне́нне ср.

1. стремле́ние, устремле́ние;

2. влече́ние, тяготе́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

імкне́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. імкнуцца (у 1 знач.). Не ўстоіць на месцы Пятрок, Яму трэба рух і імкненне. Колас. Зноў вясна адрадзіла імкненні Да бурлівых і радасных сноў. Багун.

2. Настойлівая цяга, парыў, рашучая мэтанакіраванасць да чаго‑н. Імкненне к подзвігу жыло ў душы Савы, і таму ён так высока ацаніў Андрэя за яго ўчынак з дзедам. Пестрак. А сэнс жыцця якраз і заключаецца ў яго няспыннасці, у поступу да лепшага, найдасканалейшага, у яго нястомным імкненні да хараства. Карпаў. // звычайна мн. (імкне́нні, ‑яў). Намеры, жаданні. [Аленка] уся была поўна няясных імкненняў, яшчэ невядомага ёй адчування і радасці за парогам яе роднай ваколіцы. Колас. [Бондар] усё роўна не патрапіў бы выказаць словамі сваіх пачуццяў і сам толькі туманна разумеў прычыны сваіх імкненняў. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

імкну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; незак.

1. Хутка рухацца, накіроўвацца куды-н.; старацца трапіць куды-н., быць дзе-н. або стаць кім-н.

Ручаі імкнуцца да ракі.

І. ў Парыж.

Усёй душой і. да сябра.

2. Настойліва дамагацца чаго-н., старацца дасягнуць чаго-н.

І. да свабоды.

І. да міру.

3. перан. Адчуваць цягу да каго-, чаго-н.

І. да авіятараў.

|| наз. імкне́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

залёты, -аў.

Імкненне выклікаць прыхільнасць жанчыны, заляцанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

утапі́зм, -у, м.

Нязбытныя мары, схільнасць, імкненне да ўтопій.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карысталю́бства, -а, н.

Імкненне да асабістай выгады, прага да нажывы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гігантама́нія, -і, ж.

Неапраўданае імкненне да чаго-н. маштабнага, вялікага, грандыёзнага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

свабодалю́бства, -а, н.

Любоў, імкненне да свабоды, да незалежнасці; барацьба за яе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)