эка...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач. экалагічны, напр.: экафонд, экацэнтр.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

э́кий разг. ах, які́; вось (які́); такі́;

э́кий шалу́н! ах, які́ дураслі́вец!, вось (які́) дураслі́вец!;

э́ко ди́во! вось (яко́е) дзі́ва!;

э́кая (э́ка) ва́жность! ах, яка́я вялі́кая ва́жнасць!, така́я ва́жнасць!

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ва́жнасць ж.

1. (значительность) ва́жность;

спра́ва вялі́кай ~ці — де́ло вели́кой ва́жности;

2. (о внешнем виде) ва́жность, гордели́вость; чо́порность, надме́нность;

вялі́кая в. — велика́ ва́жность;

така́я в.э́ка ва́жность;

для бо́льшай ~ці — для пу́щей ва́жности

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ва́жность

1. (значительность) ва́жнасць, -ці ж.;

э́то де́ло вели́кой ва́жности гэ́та спра́ва вялі́кай ва́жнасці;

2. (горделивость) ва́жнасць, -ці ж.; (солидность) пава́жнасць, -ці ж.;

говори́ть с ва́жностью гавары́ць з ва́жнасцю (з пава́жнасцю);

э́ка ва́жность така́я ва́жнасць;

велика́ ва́жность вялі́кая ва́жнасць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паду́маць сов.

1. поду́мать;

2. поду́мать, позабо́титься;

п. пра дале́йшае — поду́мать (позабо́титься) о дальне́йшем;

3. (представить себе) посуди́ть;

~май сам — посуди́ сам;

4. (предположить) поду́мать, посчита́ть;

мо́гуць п., што гэ́та зрабі́ў я — мо́гут поду́мать (посчита́ть), что э́то сде́лал я;

5. в знач. вводн. сл. поду́маеш;

~маеш, така́я ва́жнасць! — поду́маешь, э́ка ва́жность!;

хто б ~маў! — кто бы поду́мал!;

вы ~майце! — вы поду́майте!

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

такі́ I, ж. така́я, ср. тако́е, мн. такі́я мест. м.

1. указ. тако́й; (такой, о котором говорится — ещё) подо́бный; (в знач. сказ. — ещё) тако́в;

т. час наста́не — тако́е вре́мя придёт;

у такі́м вы́падку — в тако́м слу́чае;

не на тако́га напа́ў — не на тако́го напа́л;

ніко́лі не сустрака́ў такі́х людзе́й — никогда́ не встреча́л подо́бных (таки́х) люде́й;

цяпе́р свет ужо́ не т. — ны́нче свет уж не тако́й (тако́в);

да́йце мне таку́ю кні́гу, яку́ю я прасі́ў — да́йте мне таку́ю кни́гу, каку́ю я проси́л;

т., які́ ёсць — тако́й, како́й есть;

2. опред. тако́й; (в сочетании с прил. в знач. сказ. — ещё) так, столь;

т. незале́жны, т. го́рды — тако́й незави́симый, тако́й го́рдый;

ён не т. ўжо до́бры — он не так (не столь) уж добр;

3. неопр., разг. тако́й; како́й-то;

гэ́та така́я невялі́кіх паме́раў па́лкаэ́то така́я небольши́х разме́ров па́лка;

4. указ. тако́й; э́кий;

т. хітру́н — тако́й (э́кий) хитре́ц;

не з такі́х — не из таки́х;

т. і т. — тако́й-то;

такі́м чы́намвводн. сл. таки́м о́бразом, ита́к, сле́довательно, ста́ло быть;

да тако́й ступе́ні — до тако́й сте́пени;

така́я ва́жнасцьэ́ка ва́жность;

така́я спра́ва — тако́е де́ло;

ёсць така́я спра́ва — есть тако́е де́ло;

у такі́м вы́падку, у такі́м ра́зе — в тако́м слу́чае;

така́я ўда́ча — тако́й уроди́лся;

тако́й бяды́ — невелика́ беда́;

які́я са́мі, такі́я і са́ніпогов. каковы́ са́ми, таковы́ и са́ни; по Се́ньке и ша́пка;

не такі́ стра́шны чорт, як яго́ малю́юцьпосл. не так стра́шен чёрт, как его́ малю́ют

такі́ II частица, разг. таки́;

ён т. прыйшо́ў — он таки́ пришёл

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)