щель шчы́ліна, -ны ж.;

голосова́я щель анат. галасава́я шчы́ліна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шчы́ліна ж.

1. в разн. знач. щель;

ш. ў сцяне́ — щель в стене́;

зрабі́ць ~ну — сде́лать щель;

ш. для спускаво́га кручка́ — щель для спусково́го крючка́;

2. (узкое глубокое отверстие) сква́жина;

3. перен. лазе́йка;

знайсці́ ~ну — найти́ лазе́йку;

○ галасава́я ш. — голосова́я щель

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

галасавы́ голосово́й;

○ ~вы́я звя́зкі — голосовы́е свя́зки;

~ва́я шчы́ліна — голосова́я щель

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зазо́р​II м., техн. зазо́р, -ру м.; (щель) шчы́ліна, -ны ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прышчэ́ліцца ’прыглядвацца, прыжмурыўшы вочы’ (Нас.: “как бы сквозь щель смотреть”). Гл. шчэ́ліць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

расще́лина

1. (ущелье) цясні́на, -ны ж.;

2. (щель) шчы́ліна, -ны ж., раско́ліна, -ны ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Пашчула́каць ’вылушчыць’ (віл., Сл. ПЗБ). Да па‑ і шчалукаць < шчалкаць ’лушчыць’ (валож., Сл. ПЗБ), рус. щелкать, якое, паводле Гараева (428), ад щель ’шчыліна’. Фасмер (4, 501) дапускае гукаперайманне (< щёлк!).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

смотрово́й

1. (служащий для осмотра) назіра́льны;

смотрова́я щель назіра́льная шчы́ліна;

2. воен. агля́дны;

смотрова́я вы́правка агля́дная вы́праўка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прашчалы́ка ’хлопчык ці дзяўчынка, якія любяць падглядваць’ (Нас.), прашчалы́га ’прайдзісвет, махляр, круцель’ (ашм., Стан.). Рус. прощелы́га ’прайдзісвет, жулік, ашуканец; насмешнік’. Рускае слова ўзводзяць да щель ’шчыліна’ (гл. шчэлка) і ўключаюць ў семантычны рад пройдоха, проныра, пролаза (гл. Гараеў, 283; Праабражэнскі 2, 137; Фасмер, 3, 387). Пранікненне з рускай мовы?

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ро́спач ’стан, пачуццё крайняй безнадзейнасці, упадку’ (ТСБМ, Яруш., Байк. і Некр.), ’адчай’ (ваўк., Сл. ПЗБ), роспачлівы, роспачны ’поўны роспачы’ (ТСБМ). З польск. rozpacz ’тс’, якое Брукнер (465) узводзіць да opak ’наадварот’. На іншую магчымасць паказвае ст.-рус. розпачь «щель земная» («Алфавит иностранных речей» XVII ст.), гл. Кохман, Polonica, 49.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)