шчака́
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
шчака́ |
шчо́кі
шчакі́ |
| Р. |
шчакі́ |
шчо́к |
| Д. |
шчацэ́ |
шчо́кам |
| В. |
шчаку́ |
шчо́кі
шчакі́ |
| Т. |
шчако́й
шчако́ю |
шчо́камі |
| М. |
шчацэ́ |
шчо́ках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
шчака́, -і́, ДМ шчацэ́, мн. шчо́кі і (з ліч. 2, 3, 4) шчакі́, шчок, шчака́х, ж.
1. Бакавая частка твару ад скулы да ніжняй сківіцы.
Чырвоныя шчокі.
Пацалаваць у шчаку.
2. Бакавая плоская частка чаго-н. (спец.).
Ш. сякеры.
|| памянш. шчо́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 знач.).
|| прым. шчо́чны, -ая, -ае (спец.).
Шчочная мышца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шчака́ ж. (мн. шчо́кі) в разн. знач. щека́;
румя́ныя шчо́кі — румя́ные щёки;
шчо́кі бло́ка — щёки бло́ка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шчака́, ‑і, ДМ шчацэ; мн. шчокі, шчок; ж.
1. Частка твару ад скулы да ніжняй сківіцы.
2. Спец. Бакавая плоская частка паверхні чаго‑н. (апарата, механізма, прадмета і пад.). Шчака сякеры. □ У печы, збоку за шчакой, стаяў маленькі гаршчэчак. Пташнікаў.
3. звычайна мн. (шчо́кі, шчок). Высокія крутыя скалістыя берагі ракі; высокія схілы цясніны. Рака тут заціснута ў абрывістых берагах-«шчоках». Гавеман.
•••
Уплятаць за абедзве шчакі гл. уплятаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шчо́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
1. гл. шчака.
2. Тое, што і шчака (у 2 знач.; спец.).
Ш. абцугоў.
Ш. замка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыпу́хнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; -пу́х, -хла; зак.
Трохі ўспухнуць.
Шчака прыпухла.
|| незак. прыпуха́ць, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лани́та уст. шчака́, -кі́ ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шчо́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
1. Памянш.-ласк. да шчака (у 1 знач.). А вейкі доўгія-доўгія, на шчочках не высахлі слёзы. Брыль.
2. Спец. Тое, што і шчака (у 2 знач.). Злоўчаным рухам бацька пераломвае.. [стрэльбу], хавае пад пінжак рулю, прыклад, шчочку ад яе кладзе ў кішэню штаноў. Паўлаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасмы́квацца, ‑аецца; незак.
Рабіць міжвольныя сутаргавыя рухі (пра рысы твару). Кастусь устаў. У яго пасмыкваліся вусны і шчака, дрыжала левае павека. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)