чарня́вая
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне
|
адз. |
мн. |
| ж. |
- |
| Н. |
чарня́вая |
чарня́выя |
| Р. |
чарня́вай |
чарня́вых |
| Д. |
чарня́вай |
чарня́вым |
| В. |
чарня́вую |
чарня́вых |
| Т. |
чарня́вай
чарня́ваю |
чарня́вымі |
| М. |
чарня́вай |
чарня́вых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
чарня́вая сущ. смугля́нка ж., черня́вая, брюне́тка ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
брюне́тка бруне́тка, -кі ж., чарня́вая, -вай ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чарня́вы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
чарня́вы |
чарня́вая |
чарня́вае |
чарня́выя |
| Р. |
чарня́вага |
чарня́вай
чарня́вае |
чарня́вага |
чарня́вых |
| Д. |
чарня́ваму |
чарня́вай |
чарня́ваму |
чарня́вым |
| В. |
чарня́вы (неадуш.)
чарня́вага (адуш.) |
чарня́вую |
чарня́вае |
чарня́выя (неадуш.)
чарня́вых (адуш.) |
| Т. |
чарня́вым |
чарня́вай
чарня́ваю |
чарня́вым |
чарня́вымі |
| М. |
чарня́вым |
чарня́вай |
чарня́вым |
чарня́вых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Жу́жалка 1 ’жабянятка’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. с.-урал. жужа́лка, свярдл., арханг., гом., перм., новасіб. жужелка ’жук, насякомае’. Відаць, звязана з памянш. *жужалка, жужаль 1. Параўн. рус. арханг. жу́желица ’яшчарка’. Гэта назва дробнай істоты ўваходзіць, відаць, у кола тых істот, якія называліся першасна зборным жужаль 1 паводле Махэка₂, 729.
Жу́жалка 2 ’чарнявая жанчына’ (Жд.). Параўн. рус. паўд.-сіб. жу́желица ’чарнявая дзяўчына’. Семантычны перанос ад першапачатковага памянш. жужалка ’чорнае насякомае’ (< жужаль 1) на асобу.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
каке́цтва, ‑а, н.
Паводзіны, манеры какеткі (у 1 знач.); какетнічанне. Стройненькая, чарнявая сцюардэса з мілым французскім какецтвам дэманстравала нам сваё веданне рускай мовы. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
салі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак.
Выканаць (выконваць) сола, выступіць (выступаць) у якасці саліста. Іграючы, мужчыны сядзелі, а жанчыны стаялі. Саліравала чарнявая скрыпачка. Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
малайцава́ты, ‑ая, ‑ае.
Бравы на выгляд; ўдалы, спрытны. Чарнявая жанчына ўсё глядзела на малайцаватага дэмабілізаванага салдата, заразліва ўсміхалася, быццам паддавала яму рашучасці. Чыгрынаў. // Уласцівы малайцу (у 1 знач.), такі, як у малайца. Сярод .. [ваенных] вылучалася малайцаватая постаць ужо знаёмага начальніка каравульнай каманды. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кпіць, кплю, кпіш, кпіць; незак., з каго-чаго і без дап.
Строіць кпіны, насміхацца. Першыя дні толькі і гутаркі было, што пра Валянціну. Адны гаварылі, што яна прыветлівая, такая стройная, прыгожая, чарнявая, другія злосна кпілі, што худая і Шаманскі прывёз яе, каб адкарміць на калгасным хлебе. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хлапе́чы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да хлапца; належыць, уласцівы хлапцу. Святланай аказалася танклявае і рослае, па плячо Андрэю, дзяўчо ў чорных штанах і чырвонай, у клетку, хлапечай кашулі. Мехаў. Другая Клаўдзіна сястра, Вікторыя, высокая, чарнявая, з кароткай хлапечай стрыжкай, наразала сала на краі стала. Асіпенка. І повен.. [Уладзя] быў хлапечага задору. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)