чака́нка, -і, ДМ -нцы, ж.

1. гл. чаканіць.

2. мн. -і, -нак. Рэльефны адбітак, выкананы на металічным вырабе.

Шабля, упрыгожаная чаканкай.

3. Апрацаваная паверхня металу, загладжанае шво, трэшчына і пад. (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чака́нка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. чака́нка
Р. чака́нкі

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чака́нка

‘дзеянне’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. чака́нка
Р. чака́нкі
Д. чака́нцы
В. чака́нку
Т. чака́нкай
чака́нкаю
М. чака́нцы

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чака́нка

‘рэльефны адбітак’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. чака́нка чака́нкі
Р. чака́нкі чака́нак
Д. чака́нцы чака́нкам
В. чака́нку чака́нкі
Т. чака́нкай
чака́нкаю		 чака́нкамі
М. чака́нцы чака́нках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чака́нка ж., в разн. знач. чека́нка;

мане́ты но́вай ~кі — моне́ты но́вой чека́нки;

ша́бля з залато́й ~кай — са́бля с золото́й чека́нкой;

падары́ць ~ку — подари́ть чека́нку

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чака́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. чаканіць.

2. Р мн. ‑нак. Рэльефны, па-мастацку выкананы адбітак на паверхні металічных вырабаў. Рубель шыбуе мой Да новай вышыні, Чаканкай залатой Па ўсёй зямлі звініць. Непачаловіч. // Мастацкі выраб з такім адбіткам. Падарыць чаканку.

3. У тэхніцы — апрацаваная паверхня металу, загладжаная шчыліна і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чака́ніць, -ню, -ніш, -ніць; незак., што.

1. Выбіваць на паверхні металічных вырабаў рэльефны адбітак або ўзор.

Ч. манеты.

2. перан. Выразна, рэзка аддзяляць адно ад другога (крокі, словы, гукі і інш.).

Ч. крок.

Ч. словы.

3. Апрацоўваць (краі заклёпачных швоў металічных вырабаў; спец.).

4. Абразаць ці абломваць верхавінкі сцябла або бакавых парасткаў для ўзмацнення плоданашэння і хутчэйшага паспявання; пасынкаваць (спец.).

|| зак. вы́чаканіць, -ню, -ніш, -ніць; -нены (да 1 знач.), адчака́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены (да 1 і 2 знач.), расчака́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены (да 3 знач.) і прачака́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены (да 4 знач.).

|| наз. чака́нка, -і, ДМ -нцы, ж. і чака́ненне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

туф, ‑у, м.

Порыстая горная парода вулканічнага або асадкавага паходжання, якая выкарыстоўваецца як будаўнічы матэрыял. Вапнавы туф. □ У аддзелцы калон упершыню выкарыстаны .. туф, дэкаратыўная кераміка, чаканка. «ЛіМ».

[Ад лац. tofus.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чека́нка ж.

1. (действие) чака́нка, -кі ж., чака́ненне, -ння ср.;

2. (действие) с.-х. абраза́нне, -ння ср.; пасынкава́нне, -ння ср.;

3. в др. знач. чака́нка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чека́н м.

1. (действие) чака́нка, -кі ж., чака́нне, -ння ср.;

2. в др. знач. чака́н, -на м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)