цу́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

Тонкі аскепак лучынкі, трэскі, палачкі.

|| памянш.-ласк. цу́рачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. цу́рачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цу́рка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. цу́рка цу́ркі
Р. цу́ркі цу́рак
Д. цу́рцы цу́ркам
В. цу́рку цу́ркі
Т. цу́ркай
цу́ркаю
цу́ркамі
М. цу́рцы цу́рках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

цу́рка ж. чу́рка, па́лочка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цу́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Кароткі кусочак дрэва. Цётка Яніха раптам пачала расшпільваць цуркі-гузікі ў кажусе. Каліна. / Пра кароткі кусочак галінак маліны, парэчак і пад. Галіна ўзяла лучыну, распаліла агонь у жалезнай пячурцы, наліла шырокі жоўты гляк вадою і паставіла яго зверху на пячурку. У гляк кінула малінавых цурак. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цуро́к

‘струмень’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. цуро́к цуркі́
Р. цурка́ цурко́ў
Д. цурку́ цурка́м
В. цуро́к цуркі́
Т. цурко́м цурка́мі
М. цурку́ цурка́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

рю́ха (чурка для игры в городки) цу́рка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чу́рка ж. цу́рка, -кі ж.; (чурбан) пацурба́лак, -лка м., аскаба́лак, -лка м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Транпыж ’невялікая размечаная палачка для гульні, цурка, чыжык’, ’гульня з такой палачкай’ (Рам. 8). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Напапа́ ’вертыкальна’ (Яўс.), па рари ’тс’ (Пятк.), напопи ’стаймя’ (ТС). Са спалучэння *на nona, дзе назоўнік суадносяць з поп ’святар’ і ’цурка ў гульні, якую збіваюць палкамі’ (Фасмер, 3, 327).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Папо́к1, ηοηόκ ’ступа’ (ТС). Этымалагічна тоеснае з поп (гл.); параўн. рус. дыял. попцурка пры гульні ў рюхи, якая падае на мяжу’.

Папо́к2, папкі ’адуванчык лекавы, Taraxacum officinale Web.’ (Кіс.). Да поп (гл. папаўка).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)