цу́пкі
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
цу́пкі |
цу́пкая |
цу́пкае |
цу́пкія |
| Р. |
цу́пкага |
цу́пкай
цу́пкае |
цу́пкага |
цу́пкіх |
| Д. |
цу́пкаму |
цу́пкай |
цу́пкаму |
цу́пкім |
| В. |
цу́пкі (неадуш.)
цу́пкага (адуш.) |
цу́пкую |
цу́пкае |
цу́пкія (неадуш.)
цу́пкіх (адуш.) |
| Т. |
цу́пкім |
цу́пкай
цу́пкаю |
цу́пкім |
цу́пкімі |
| М. |
цу́пкім |
цу́пкай |
цу́пкім |
цу́пкіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
цу́пкі разг. (о материале) жёсткий, гру́бый, пло́тный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цу́пкі, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Цвёрды, жорсткі; каляны. Сядло рыпела цупкай, новай яшчэ сырыцай. Галавач. [Салдаты] курылі і паціху гаманілі, жавалі глёўкі хлеб, хтосьці прышываў гузік да цупкага мокрага шыняля. Грахоўскі. Адскочылі цупкія, з дзіцячы кулачок, абабкі. Вышынскі.
2. Тупкі; не вязкі, не рыхлы. Там [каля яблынькі] быў ужо цупкі астравок, бо каля яблыні зямля не ўскапана. Кулакоўскі. Наскочыў мароз — закарэла гразь, умерзла і аж патрэскалася голая зямля, стала цупкаю і гулкаю, як бубен. Капыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сцу́піць ’узяць, схапіць’ (ТС), сцо́паць ’схапіць, выкрыць’ (Сцяшк. Сл.). Вытворныя ад выклічнікаў цуп! цоп!, што перадаюць раптоўныя рухі. Параўн. цупкі, цапаць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Ацупе́ць, оцупе́ць, оцу́пнуць ’ахаладаць; змерзнуць, стаць цвёрдым (ад холаду)’ (КСТ), оцуплы перан. ’мёртвы (пра чалавека)’ (там жа), укр. оцу́пити ’зацвярдзець’. Да цупкі ’цвёрды’ або цупаць, цупнуць ’ахапіць’, параўн. схапіцца застыць’ (пра што-небудзь вадкае).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)