філо́саф

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. філо́саф філо́сафы
Р. філо́сафа філо́сафаў
Д. філо́сафу філо́сафам
В. філо́сафа філо́сафаў
Т. філо́сафам філо́сафамі
М. філо́сафе філо́сафах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

філо́саф, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Спецыяліст па філасофіі, а таксама ўвогуле мысліцель, што займаецца распрацоўкай пытанняў светапогляду.

2. перан. Чалавек, які ўдумліва, сур’ёзна ставіцца да жыцця, спакойна і разважліва адносіцца да жыццёвых няўдач і стрэсаў.

3. Той, хто схільны да абстрактных разважанняў (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

філо́саф м. фило́соф

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

філо́саф, ‑а, м.

1. Спецыяліст у галіне філасофіі, а таксама наогул мысліцель, які займаецца распрацоўкай пытанняў светапогляду. Філосафы старажытнасці. □ Мы песні складалі Пра маладосць, Пра любоў. Чыталі філосафаў, Лёталі ў Арктыку. Зарыцкі. // Разм. Студэнт філасофскага факультэта вышэйшай навучальнай установы.

2. перан. Чалавек, які ўдумліва адносіцца да жыцця; умудроны жыццёвым вопытам чалавек. Мудры дзед. Век ажыў, пабадзяўся па людзях, пабачыў. Такія ў вёсцы — філосафы. Варожаць і на ўраджай і на пагоду. Дзе не розумам, то хітрасцю дойдуць... Пташнікаў.

3. Разм. Чалавек, схільны да абстрактных разважанняў. Мікола, каб неяк прынізіць гэтага самаўпэўненага філосафа, сказаў: — У сямейным жыцці трэба не філасофстваваць, а жыць, і ўсё... Гаўрылкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

філосаф, мысліцель, мудрэц

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

фило́соф філо́саф, -фа м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фіхтэа́нства, ‑а, н.

Ідэалістычнае філасофскае вучэнне, заснавальнікам якога быў нямецкі філосаф Фіхтэ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мыслі́цель, ‑я, м.

Чалавек, здольны творча мысліць, глыбока пранікаць у сутнасць з’яў; мудрэц, філосаф.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

метафі́зік, ‑а, м.

1. Паслядоўнік метафізікі; проціл. дыялектык.

2. Уст. Філосаф, які вывучае пытанні, што выходзяць за межы вопыту.

3. перан. Чалавек, схільны да абстрактных разважанняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мыслі́цель ’мудрэц, філосаф’ (ТСБМ). З рус. мысли́тель (Крукоўскі, Уплыў, 38 і 57). Аналагічна мыслі́цельны, мы́сліцца, мы́слімасць, мы́слімы (Крукоўскі, там жа, 58).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)