фека́ліі
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы
|
мн. |
| Н. |
фека́ліі |
| Р. |
фека́лій |
| Д. |
фека́ліям |
| В. |
фека́ліі |
| Т. |
фека́ліямі |
| М. |
фека́ліях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
фека́ліі, ед. фека́лій, -лію м., спец. фека́лии
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фека́ліі, ‑лій; адз. фекалія, ‑і, ж.
Спец. Сумесь цвёрдых і вадкіх спаражненняў чалавека.
[Ад лац. faex, faecis — асадак, адстой.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фека́лии мн. фека́ліі, -лій, ед. фека́лія, -ліі ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фека́льны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае адносіны да фекалій, з’яўляецца фекаліямі. Фекальныя масы. // Які мае ў сваім саставе фекаліі. Фекальныя ўгнаенні. // Прызначаны для фекалій. Фекальныя помпы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мы́шак ’мышасты конь’ (шальч., Сл. ПЗБ). Відаць, паланізм. Параўн. польск. myszak ’назва вала’. Бел. лексема названа паводле шэрага колеру каня.
◎ Мыша́к 1 ’плотавы гарошак, Vida sepium L.’ (маг., Кіс.), ветк. ’мышыны гарошак, Vida сгасса L.’ (Мат. Гом.), віц. мыш’як ’гарошак, што расце ў жыце’ (Бел. хр. дыял.). У выніку намінацыі з мышыны гарошак, параўн. паст. мышыны гарошак ’тс’ (Сл. ПЗБ), міёр. мышынъи гарошък ’тс’ (Жыв. сл., Бяльк.). Да мыш (гл.). У выніку кантамінацыі назваў мышыны гарошак і ляд ’тс’ утварылася бяроз. мышы ляд ’тс’ (Нар. лекс.). Ляд узыходзіць да ляда, параўн. рус. лядвенец, лядник, польск. lędźwiec, славац. ľadnlk, Vadnica < прасл. lędbribcb.
◎ Мыша́к 2 ’неядомы грыб’ (мсцісл., З нар. сл.; касцюк., Жыв. сл.); мышам, мышшакі, мышичча — агульная назва неядомых грыбоў (Юрч., Анік., Нас., Бяльк.). Утварылася ў выніку намінацыі словазлучэння мышыны(я) грыб(ы) ’тс’ (кругл., Жыв. сл.; бялын., Нар. сл.). Параўн. таксама мышшак, мышам ’мышыныя фекаліі’ (Нас., Шат.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)