уту́лка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. уту́лка уту́лкі
Р. уту́лкі уту́лак
Д. уту́лцы уту́лкам
В. уту́лку уту́лкі
Т. уту́лкай
уту́лкаю		 уту́лкамі
М. уту́лцы уту́лках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

уту́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Дэталь машыны або якога-н. прыстасавання — металічная трубка, якая прызначана для змяншэння трэння ў месцы апоры вала.

Калёсныя ўтулкі.

|| прым. уту́лкавы, -ая, -ае і уту́лачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уту́лка ж., тех. вту́лка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уту́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Дэталь машын або якога‑н. прыстасавання, якая мае восевую адтуліну, куды ўстаўляецца другая дэталь. Калёсныя ўтулкі. Канічныя ўтулкі. □ Колы глыбока.. уядаліся ў пясок. Утулкі пішчалі. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разрабі́цца сов. (износиться в работе) разрабо́таться;

уту́лка ~бі́лася — вту́лка разрабо́талась

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разрабі́цца, ‑раблюся, ‑робішся, ‑робіцца; зак.

1. Увайсці ў работу; разахвоціцца рабіць.

2. Пабыўшы ў дзеянні, ва ўжытку, пачаць дзейнічаць добра. Утулка разрабілася.

3. Разм. Паправіцца, патаўсцець. — І Алімпа была танклявая, — кажа адзін касец, — а як пайшла за Пунктовіча, глядзі, як разрабілася. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вту́лка ж.

1. техн. уту́лка, -кі ж.;

2. (пробка) заты́чка, -кі ж., ко́рак, -рка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ту́лка 1 ‘жалезная трубка ў коле, у якую ўстаўляецца вось’ (лудз., Сл. ПЗБ). Да тул 2, гл. утулка. Параўн. таксама тулейкі (гл.).

Ту́лка 2 ‘паляўнічая стрэльба’ (Мат. Гом.; Цярохін, Охота). Ад назвы горада Тула (месца вырабу).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

размало́цца сов.

1. размоло́ться;

жы́та до́бра ~ло́лася — рожь хорошо́ размоло́лась;

2. разг. (износиться) разрабо́таться;

уту́лка ~ло́лася — вту́лка разрабо́талась

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разрабо́таться

1. (войти в работу) распрацава́цца;

2. (о машинах — начать хорошо работать) распрацава́цца, разрабі́цца;

3. (износиться) разрабі́цца;

вту́лка разрабо́талась уту́лка разрабі́лася.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)