уся́кі
займеннік, азначальны, безасабовы
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
уся́кі |
уся́кая |
уся́кае |
уся́кія |
| Р. |
уся́кага |
уся́кай
уся́кае |
уся́кага |
уся́кіх |
| Д. |
уся́каму |
уся́кай |
уся́каму |
уся́кім |
| В. |
уся́кага (адуш.)
уся́кі (неадуш.) |
уся́кую |
уся́кае |
уся́кіх
уся́кія |
| Т. |
уся́кім |
уся́кай
уся́каю |
уся́кім |
уся́кімі |
| М. |
уся́кім |
уся́кай |
уся́кім |
уся́кіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
уся́кі, -ая, -ае, займ. азнач.
1. Кожны, любы.
У. раз адно і тое ж.
Усякая птушка сваё гняздо бароніць (прыказка).
2. Розны, усялякі.
Усякія людзі бываюць.
3. У спалучэнні з прыназоўнікам «без», узмацняючы прыназоўнік, азначае: зусім без.
Без усякай мэты.
Без усякіх цяжкасцей.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уся́кі мест. опред.
1. вся́кий; ка́ждый;
у. раз адно́ і то́е ж — вся́кий (ка́ждый) раз одно́ и то же;
2. (разнообразный) вся́кий, ра́зный, всевозмо́жный, вся́ческий;
~кія лю́дзі быва́юць — вся́кие (ра́зные) лю́ди быва́ют;
3. (при сущ. с предлогом без) вся́кий, како́й бы то ни́ было;
без ~кай мэ́ты — без вся́кой (како́й бы то ни́ было) це́ли;
без ~кіх ця́жкасцей — без вся́ких (каки́х бы то ни́ было) тру́дностей;
4. в знач. сущ. вся́кий; ка́ждый;
не ўся́кі так змо́жа зрабі́ць — не вся́кий (не ка́ждый) так смо́жет сде́лать;
◊ без ~кага ўсяго́ — без вся́ких, безо вся́кого основа́ния;
ва ўся́кім ра́зе — во вся́ком слу́чае;
на ўся́кі вы́падак — на вся́кий слу́чай;
ва ўся́кім вы́падку — во вся́ком слу́чае;
~кая ўся́чына — вся́кая вся́чина;
на ўся́кае хаце́нне ёсць цярпе́нне — посл. на вся́кое хоте́ние есть терпе́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уся́кі, ‑ая, ‑ае; займ. азначальны.
1. Кожны, любы. Усякі раз адно і тое ж. □ — Вы спачатку, таварыш Бялоў, разбярыцеся, у чым справа, — спакойна заўважыў Ладынін. — Я разабраўся. Дзяўчына прыйшла да мяне са слязамі. — Не ўсякім слязам трэба верыць, — уставіў Васіль... Шамякін. Усякая птушка сваё гняздо бараніць. Прыказка. // у знач. наз. уся́кі, ‑ага, м.; уся́кая, ‑ай, ж. Кожны, любы чалавек. [Бацька:] — Не ўсякі любіць горыч і кіслату, не ўсякі мае моц, сілу. Баранавых.
2. Розны, усялякі. Вокны забіты, заложаны лучынаю, усякім рыззём. Колас. Усякія наведванні страшэнна стамлялі нашага хворага і нават больш — чамусьці раздражнялі. Васілевіч. / у знач. наз. уся́кае, ‑ага, н. — Глупства! — засмяяўся Гамрэкелі і дакрануўся да пляча Арцёма. — Між суседзямі ўсякае здараецца. Самуйлёнак.
3. (звычайна ў спалучэнні з прыназ. «без»). Які-небудзь, які б то ні быў. Без усякай мэты. Без усякіх цяжкасцей.
•••
Без усякай задняй думкі гл. думка.
Без усякіх; без (усяго) усякага — адразу, прама; безагаворачна.
Ва ўсякім выпадку гл. выпадак.
Ва ўсякім разе гл. раз 1.
На ўсякі выпадак гл. выпадак.
Усякая ўсячына гл. усячына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вся́ческий разг. усяля́кі, уся́кі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
любы́, -а́я, -о́е.
Кожны, усякі (на выбар).
У л. час.
Любымі сродкамі.
Л. (наз.) з нас.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зброд, -у, М -дзе, м., зб. (разм., пагард.).
Людзі, якія належаць да разбэшчаных, злачынных, антыграмадскіх элементаў.
Усякі з.
Фашысцкі з.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разли́чный
1. (неодинаковый) ро́зны;
2. (всевозможный) уся́кі, усяля́кі, ро́зны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абы-які́, -а́я, -о́е, займ. няпэўны.
1. Які-небудзь, які папала.
Абы-якая замінка яго хвалявала.
2. Звычайны, усякі (разм.).
Хадзіць у абы-якіх ботах саромеўся, а на лепшыя грошай не было.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сме́ртны, -ая, -ае.
1. Які канчаецца смерцю.
С. выпадак.
2. Такі, які павінен памерці.
Усякі чалавек с.
Нам, смертным (наз.), не ўсё ўдаецца.
3. Які вядзе да смерці, пазбаўляе жыцця.
С. прысуд.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)