упэ́ўнены, -ая, -ае.

Які цвёрда верыць у што-н., перакананы ў чым-н.; цвёрды, рашучы.

У. ў поспеху.

У. ў сабе (не сумняваецца ў сваіх сілах, магчымасцях). Упэўнена (прысл.) гаварыць.

У. крок.

У. адказ.

◊

Будзь упэўнены — не сумнявайся, не турбуйся (усё будзе так, як трэба).

|| наз. упэ́ўненасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упэ́ўнены

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. упэ́ўнены упэ́ўненая упэ́ўненае упэ́ўненыя
Р. упэ́ўненага упэ́ўненай
упэ́ўненае		 упэ́ўненага упэ́ўненых
Д. упэ́ўненаму упэ́ўненай упэ́ўненаму упэ́ўненым
В. упэ́ўнены (неадуш.)
упэ́ўненага (адуш.)		 упэ́ўненую упэ́ўненае упэ́ўненыя (неадуш.)
упэ́ўненых (адуш.)
Т. упэ́ўненым упэ́ўненай
упэ́ўненаю		 упэ́ўненым упэ́ўненымі
М. упэ́ўненым упэ́ўненай упэ́ўненым упэ́ўненых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

упэ́ўнены

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. упэ́ўнены упэ́ўненая упэ́ўненае упэ́ўненыя
Р. упэ́ўненага упэ́ўненай
упэ́ўненае		 упэ́ўненага упэ́ўненых
Д. упэ́ўненаму упэ́ўненай упэ́ўненаму упэ́ўненым
В. упэ́ўнены (неадуш.)
упэ́ўненага (адуш.)		 упэ́ўненую упэ́ўненае упэ́ўненыя (неадуш.)
упэ́ўненых (адуш.)
Т. упэ́ўненым упэ́ўненай
упэ́ўненаю		 упэ́ўненым упэ́ўненымі
М. упэ́ўненым упэ́ўненай упэ́ўненым упэ́ўненых

Кароткая форма: упэ́ўнена.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

упэ́ўнены прич., прил. уве́ренный, убеждённый

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упэ́ўнены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад упэўніць.

2. у знач. прым. Які цвёрда верыць у што‑н., перакананы ў чым‑н. Сын быў упэўнены, што ёсць адна рэвалюцыйная праўда. Чорны. Клаўся ставы спаць ужо нават упэўнены, што Лапця недзе ў партызанах. Кулакоўскі. // Перакананы ва ўласных сілах, які спадзяецца на сябе. Рос [Быстроў] дужым, вынослівым і ўпэўненым у сабе. Мележ. // Які выражае ўпэўненасць, перакананасць. Васіль Іванавіч стаяў па трыбуне і ўпэўненым голасам расказваў аб дасягненнях жывёлаводаў. Шашкоў. Ва ўсіх па змораных тварах разгубленасць, і толькі ў Чыжыка ўпэўнены погляд. Лупсякоў.

3. у знач. прым. Рашучы, энергічны. Тацяна ўпэўненымі гаспадарчымі рукамі ўпарадкавала небагатыя клумкі Марыны Паўлаўны. Зарэцкі. Не ў пошуках хлеба, зямлі ці заробку, З Прыпяці трапілі людзі сюды, — На заклік Радзімы ўпэўненым крокам Прыйшлі будаваць яны край малады. Жычка. Рухі ў.. [Цімкі] былі ўпэўненыя, эканомныя, стрыжаныя. Карпаў.

•••

Будзь упэўнены — не сумнявайся, не турбуйся, усё будзе так, як трэба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уве́ренный

1. прич. упэ́ўнены, запэ́ўнены;

2. прил. (убеждённый) упэ́ўнены, перакана́ны;

◊

будь уве́рен будзь пэ́ўны, будзь упэ́ўнены.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

убеждённый перакана́ны; (уверенный) упэ́ўнены.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упэ́ўненасць, -і, ж.

1. гл. упэўнены.

2. Цвёрдая вера ў каго-, што-н., перакананасць у чым-н.

У. у сваіх сілах.

У. у сябрах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

самаві́ты, -ая, -ае.

1. Мажны, дзябёлы.

Плячысты с. асілак.

2. Паважны, салідны, самастойны, упэўнены.

С. мужчына.

3. Поўны дастатку, эканамічна моцны, заможны.

Самавітая гаспадарка.

4. (з адмоўем). Які выражае непаўнату або адсутнасць якой-н. якасці.

Дарога ўжо не самавітая.

|| наз. самаві́тасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бая́цца, баю́ся, баі́шся, баі́цца; баі́мся, баіце́ся, бая́цца; бо́йся; незак.

1. Адчуваць страх.

Б. ваўкоў — быць без грыбкоў (прыказка.).

2. чаго. Не пераносіць чаго-н., адмоўна рэагаваць на што-н.

Расліны б. марозу.

3. (з адмоўем) у знач. пабочн. сл. Будзь упэўнены.

Не бойся, я вярнуся жывы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)