уключа́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
уключа́ю |
уключа́ем |
| 2-я ас. |
уключа́еш |
уключа́еце |
| 3-я ас. |
уключа́е |
уключа́юць |
| Прошлы час |
| м. |
уключа́ў |
уключа́лі |
| ж. |
уключа́ла |
| н. |
уключа́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
уключа́й |
уключа́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
уключа́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
уключа́ць несов.
1. в разн. знач. включа́ть;
2. включа́ть; вноси́ть;
1, 2 см. уключы́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уключа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да уключыць.
2. (звычайна з займеннікам «сябе»). Мець сваёй састаўной часткай; ахопліваць. Рэвалюцыйна-вызваленчы рух працоўных заходніх абласцей Беларусі ўключаў у сябе і барацьбу супраць нацыянальнага прыгнёту. Хромчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уключы́ць, -ючу́, -ю́чыш, -ю́чыць; -ю́чаны; зак.
1. каго-што ў што. Увесці, унесці ў склад, лік каго-, чаго-н.
У. у спіс навучэнцаў.
У. соль у рацыён жывёлы.
2. што ў што. Далучыць да сістэмы чаго-н.
У. апарат у сетку.
3. што. Прывесці ў дзеянне.
У. станок.
Уключы святло!
|| незак. уключа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. уключэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
включа́ть несов., в разн. знач. уключа́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уключа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да уключыцца.
2. Зал. да уключаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уключы́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
уключу́ |
уклю́чым |
| 2-я ас. |
уклю́чыш |
уклю́чыце |
| 3-я ас. |
уклю́чыць |
уклю́чаць |
| Прошлы час |
| м. |
уключы́ў |
уключы́лі |
| ж. |
уключы́ла |
| н. |
уключы́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
уключы́ |
уключы́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
уключы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
інкарпарава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Кніжн. Зрабіць (рабіць) інкарпарацыю чаго‑н.; далучыць (далучаць), уключыць (уключаць) у склад чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уключэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. уключаць — уключыць і уключацца — уключыцца.
2. Спец. Тое, што ўключана; іншародная часціца. Газападобныя ўключэнні ў шкле.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
газава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; незак.
Разм. Уключаць матор аўтамашыны, самалёта. // Ехаць, ляцець на вялікай скорасці. Шафёр, малады хлапчына, відаць, прытрымліваючыся прынцыпу: няма чаго шкадаваць, — газаваў на ўсю сілу. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)