Тыра́на

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Тыра́на
Р. Тыра́ны
Д. Тыра́не
В. Тыра́ну
Т. Тыра́най
Тыра́наю
М. Тыра́не

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

тыра́н

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. тыра́н тыра́ны
Р. тыра́на тыра́наў
Д. тыра́ну тыра́нам
В. тыра́на тыра́наў
Т. тыра́нам тыра́намі
М. тыра́не тыра́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

тыра́нства, -а, н.

1. Паводзіны, учынкі тырана (у 2 знач.).

2. Дэспатызм, жорсткасць.

Мінуліся часы яго т.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Тира́на г. Тыра́на, -ны ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тыра́нскі, ‑ая, ‑ае.

Уст. Які мае адносіны да тырана, уласцівы тырану; жорсткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тырані́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да тырана. Тыранічная ўлада.

2. перан. Жорсткі, дэспатычны, самаўпраўны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тырані́я, ‑і, ж.

1. У Старажытнай Грэцыі — праўленне, заснаванае на неабмежаванай аднаасобнай уладзе тырана (у 1 знач.). Апалінарый Феакціставіч расказваў пра Авідзія, пра яго .. нянавісць да тырана. «Полымя».

2. Праўленне, улада, заснаваная на самавольстве і дэспатызме. Многія гады, жыццё цэлага пакалення аддзяляюць нас ад вялікай перамогі, якая выратавала чалавецтва ад жахаў гітлераўскай тыраніі. «Помнікі».

3. перан. Дэспатызм, жорсткасць у адносінах да каго‑н.

[Грэч. tyrannis.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шырока... (а таксама тырана...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «шырокі» (у 1, 3, 5 і 6 знач.), напрыклад: шырокавяшчанне, шырокакалейны, шырокадаступны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бядно́та, ‑ы, ДМ ‑ноце, ж.

Тое, што і бедната. Здзек, паняверка, царства тырана Нашую нішчылі сілу; Штык белай Польшчы, найміты пана Гналі бядноту ў магілу. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тыра́нства, ‑а, н.

1. Паводзіны, учынкі тырана (у 2 знач.). Тыранства памешчыкаў.

2. Дэспатызм, жорсткасць. Франс дазваляў апекавацца над сабою, пакуль у яго самога яшчэ няма гэтага беспамылковага інстынкту адрозніваць ману і праўду, чужое і патрэбнае, смецце і золата, тыранства, прыкрытае прыгожымі словамі, і яснае разуменне таго, што такое свет і якое месца займаеш у ім ты. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)