тупата́ць, -пачу́, -по́чаш, -по́ча; -пачы́; незак. (разм.).
Тое, што і тупацець.
|| наз. тупата́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тупата́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
тупачу́ |
тупо́чам |
| 2-я ас. |
тупо́чаш |
тупо́чаце |
| 3-я ас. |
тупо́ча |
тупо́чуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
тупата́ў |
тупата́лі |
| ж. |
тупата́ла |
| н. |
тупата́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
тупачы́ |
тупачы́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
тупо́чучы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
тупата́ць несов., разг., см. тупаце́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тупата́ць, ‑пачу, ‑почаш, ‑поча; незак.
Разм. Тое, што і тупацець. Чарнавокі бутуз-важак, схамянуўшыся і ўжо не азіраючыся на Дар’ю Сяргееўну, зухавата тупоча ножкамі. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тупата́нне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. тупатаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. У цішы, якая раптоўна наступае, чуваць цяжкае дыханне пакалечанага і паспешлівае тупатанне ног. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ту́птаць ‘працаваць дома; таптацца, хадзіць цэлы дзень паціху, не спяшаючыся’ (Федар. 4, Сцяц., Сцяшк. Сл., Скарбы), ‘біць капытамі’ (Нар. Гом.), ту́птаці ‘хадзіць, тупаць’ (ТС), ст.-бел. туптати ‘тс’ (ГСБМ); сюды ж тупата́ць, тупаце́ць ‘стукаць нагамі’ (ТСБМ), тупота́ти ‘тс’ (Вруб.). Параўн. укр. ту́птати ‘таптацца, хадзіць узад і ўперад’, тупота́ти ‘часта тупаць’, тупоті́ти ‘тс’, рус. дыял. тупоте́ть, тупоти́ть ‘стукаць нагамі’, польск. tuptać ‘таптацца дробнымі крокамі’, ‘мітусіцца’, tupotać ‘таптаць’, ‘тупацець, тупаць’, в.-луж. tupotać ‘перабіраць нагамі’, макед. тупти ‘стукаць, удараць’, ‘біцца (аб сэрцы)’, балг. туптя́ ‘тс’, ‘працаваць (аб маторы)’. Дзеясловы суадносяцца з тупат (гл.), што да *tъpъtъ/*tupotъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)