трэ́шчына
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
трэ́шчына |
трэ́шчыны |
| Р. |
трэ́шчыны |
трэ́шчын |
| Д. |
трэ́шчыне |
трэ́шчынам |
| В. |
трэ́шчыну |
трэ́шчыны |
| Т. |
трэ́шчынай трэ́шчынаю |
трэ́шчынамі |
| М. |
трэ́шчыне |
трэ́шчынах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
трэ́шчына, -ы, мн. -ы, -чын, ж.
1. Шчыліна, вузкае паглыбленне на паверхні.
Сцяна дала трэшчыну.
2. перан. Пра разлад, разыходжанні паміж кім-н.
У іх адносінах утварылася т.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
трэ́шчына ж., прям., перен. тре́щина;
сцяна́ дала́ ~ну — стена́ дала́ тре́щину;
у іх адно́сінах узні́кла т. — в их отноше́ниях образова́лась тре́щина
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
трэ́шчына, ‑ы, ж.
Шчыліна на месцы разлому, разрыву, пашкоджання паверхні чаго‑н. Там стаяў белы гліняны кубак, чайнік з адбітым рыльцам, талерка з рудою трэшчынаю, усё гэта пустое, сухое, чыста памытае. Арабей. Зламанай лініяй пралезла трэшчына на лёдзе ад берага да берага. Броўка. // перан. Пра разлад, разыходжанні паміж кім‑н. [Хоня:] — З сягонняшняга дня любоў мая дала трэшчыну! Мележ. [Харытон:] — А наконт Булыгавага вывадка прама скажу: яшчэ ў сваім зародку даў ён вялікую трэшчыну. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трэ́шчына ‘шчыліна на месцы разлому’ (ТСБМ; навагр., ЛА, 4), тры͡ешчына ‘тс’ (Вруб.), трі́шчына ‘тс’ (кам., ЛА, 4). Укр. трі́шчына, рус. трещина. Усходнеславянскае. Утворана ад прасл. *trěsk‑ъ і суф. *‑ina, гл. трэск.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пераскё́п
‘трэшчына’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
пераскё́п |
пераскё́пы |
| Р. |
пераскё́па |
пераскё́паў |
| Д. |
пераскё́пу |
пераскё́пам |
| В. |
пераскё́п |
пераскё́пы |
| Т. |
пераскё́пам |
пераскё́памі |
| М. |
пераскё́пе |
пераскё́пах |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прагі́б, -у, м.
1. гл. прагнуцца, прагнуць.
2. мн. -ы, -аў. Прагнутае месца.
Трэшчына ў прагібе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тре́щина
1. трэ́шчына, -ны ж., шчы́ліна, -ны ж., раско́ліна, -ны ж.;
2. перен. трэ́шчына, -ны ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
трэ́шчынка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Памянш. да трэшчына; невялікая трэшчына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чака́нка, -і, ДМ -нцы, ж.
1. гл. чаканіць.
2. мн. -і, -нак. Рэльефны адбітак, выкананы на металічным вырабе.
Шабля, упрыгожаная чаканкай.
3. Апрацаваная паверхня металу, загладжанае шво, трэшчына і пад. (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)