то́пкі
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
то́пкі |
то́пкая |
то́пкае |
то́пкія |
| Р. |
то́пкага |
то́пкай
то́пкае |
то́пкага |
то́пкіх |
| Д. |
то́пкаму |
то́пкай |
то́пкаму |
то́пкім |
| В. |
то́пкі (неадуш.)
то́пкага (адуш.) |
то́пкую |
то́пкае |
то́пкія (неадуш.)
то́пкіх (адуш.) |
| Т. |
то́пкім |
то́пкай
то́пкаю |
то́пкім |
то́пкімі |
| М. |
то́пкім |
то́пкай |
то́пкім |
то́пкіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
то́пкі¹, -ая, -ае.
Балоцісты, гразкі, багністы.
Т. бераг.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
то́пкі², -ая, -ае.
Які лёгка топіцца пры высокай тэмпературы.
Топкае сала.
|| наз. то́пкасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
то́пкі I (легкоплавящийся) пла́вкий
то́пкі II (болотистый) то́пкий
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
то́пкі 1, ‑ая, ‑ае.
Які лёгка топіцца пры высокай тэмпературы. Тонкае сала.
то́пкі 2, ‑ая, ‑ае.
Балоцісты, гразкі, багністы. А ў нядзелю чуць зара Сякеры запелі, Ад лапат балот кара Рвецца ў тонкім целе. Купала. Людзі помняць усялякія здарэнні, .. як ламаліся калёсы, трапляючы ў глыбокія западзіны між каменняў на дне топкай разбоўтанай гразі. Пестрак. Берагі возера недаступныя, тонкія. В. Вольскі. [Нібы] тыя дваццаць кіламетраў, якія пралягалі між хутарам і Тамашовай хатай, былі тонкім балотам ці непраходным зараснікам, што гаспадары іх не маглі наведаць адзін аднаго. Пальчэўскі. // Пра сыпучы грунт. Зноў і зноў на беражок топкай выдмаю пясок вольны вецер сцеле. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
То́пкі 1 ’балоцісты, гразкі, багністы; пра сыпучы грунт’ (ТСБМ, Сцяшк.), ’ужываецца са словамі луг, сенажаць, балота, бераг (вадаёма), дно (вадаёма); такі, у якім не загразнеш’ (Янк. 2), ’гразкі, багністы’ (ТС), ’цвёрды (дзе не загразнеш)’ (узд., Сл. ПЗБ), то́пкій ’гразкі (бераг і пад.)’ (Бяльк.), ст.-бел. топкий ’гразкі, багністы’ (КГС). Вытворнае ад тапі́ць 1, гл.
То́пкі 2 ’тлусты, які дае многа тлушчу пры тапленні’ (Скарбы; стаўб., З нар. сл.), ’плаўкі’ (ТС), ’плаўкі, цвёрды’ (Ласт., Байк. і Некр.). Ад тапі́ць 2, гл.
То́пкі 3 ’здатны хутка загарацца’ (Нас.). Ад тапі́ць 3, гл.
То́пкі 4 ’тапачкі’ (Мат. Гом.). Параўн. рус. смален. то́пки ’абцасы’ (выспяткі?): ножными топками топтали немлстівно (з помніка 1745 г., Барысава, Лекс. Смолен. края, 142), звязанае з то́пкаць ’штурхаць, біць’ (Мат. Гом.), укр. палес. то́пкати, та́пкати ’таптаць’, што да топаць, гл. Параўн. топці, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
то́пка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
то́пка |
то́пкі |
| Р. |
то́пкі |
то́пак |
| Д. |
то́пцы |
то́пкам |
| В. |
то́пку |
то́пкі |
| Т. |
то́пкай
то́пкаю |
то́пкамі |
| М. |
то́пцы |
то́пках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
папяльні́к, -пельніка́, мн. -пельнікі́, -пельніко́ў, м. (спец.).
Ніжняя частка топкі, куды падае попел.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
качага́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
Рабочы, які абслугоўвае топкі паравых катлоў.
|| прым. качага́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
то́пкасць ж. пла́вкость; см. то́пкі I
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)