ткать несов., в разн. знач. ткаць;

ткать шёлк ткаць шоўк;

пау́к ткёт паути́ну паву́к тчэ павуці́нне;

его́ фанта́зия ткёт удиви́тельные о́бразы яго́ фанта́зія тчэ дзі́ўныя во́бразы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адатка́ць сов. зако́нчить ткать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сотка́ть сов., в разн. знач. сатка́ць; см. ткать;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ткаць несов., в разн. знач. ткать;

т. пало́тны — ткать холсты́;

паву́к тчэ павуці́нне — пау́к ткёт паути́ну;

яго́ фанта́зія тчэ дзі́ўныя во́бразы — его́ фанта́зия тчёт удиви́тельные о́бразы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вытыка́ць I несов., разг. высо́вывать; см. вы́ткнуць

вытыка́ць II несов. изготовля́ть тканьём, ткать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

патыка́ць I несов., разг. сова́ть; см. паткну́ть 1

патыка́ць II несов. ткать по осно́ве утко́м (другого качества или цвета)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

затка́ць сов.

1. (начать ткать) затка́ть;

2. (покрыть сплошь тканым узором) затка́ть;

3. (затянуть густой сетью) затка́ть, заплести́;

паву́к ~ка́ў кут павуці́ннем — пау́к затка́л (заплёл) у́гол паути́ной

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

затыка́ць I несов., в разн. знач. затыка́ть; (пробкой — ещё) заку́поривать, уку́поривать; см. заткну́ць;

◊ хоць ву́шы (нос) ~ка́й — хоть у́ши (нос) затыка́й

затыка́ць II несов.

1. начина́ть ткать;

2. покрыва́ть тка́ным узо́ром

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ткаць 1 ’вырабляць тканіну’ (ТСБМ, Нас., Ласт., ТС, Бяльк., Касп., Сержп. Прымхі, Федар. 4): ткаць ряшоты (Рам. 4); ткаць кросны перан. ’плесці павуціну’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ), тка́ці, тка́ты (тка́тэ) ’ткаць’ (Сл. Брэс.; кам., Сл. ПЗБ), ст.-бел. ткати (1598 г., КГС). Укр. тка́ти ’тс’, рус. ткать ’тс’, польск. tkać, н.-луж. tkaś ’вязаць’, в.-луж. tkać, палаб. tåkăt, чэш. tkát, славац. tkať, славен. tkáti, серб.-харв. тка̏ти, макед. ткае, балг. тъка́, дыял. тка́я ’тс’, ст.-слав. тъкати ’тс’. З прасл. *tъkati ’ткаць’, роднаснага да *tykati ’тыкаць’, *tъknǫti ’ткнуць’, а таксама да лат. tukstêt ’стукаць’, taucêt ’таўчы ў ступе’, ст.-в.-ням. dūhen ’прыціскаць’, ст.-англ. ðýn, ðýan ’ціснуць, штурхаць’, ст.-ірл. tool ’парожні’, грэч. τύκος ’каменячосы молат’, τυκίζω ’абчосваю, чашу’ (Фасмер, 4, 64; Брукнер, 571; ЕСУМ, 5, 582). Трубачоў (Ремесл. терм., 117; Труды, 2, 44) сцвярджае другасны характар слова паводле словаўтварэння і семантыкі, параўн. ткаць 2, гл. Фурлан (Бязлай, 4, 185) мяркуе пра зыходнае значэнне ’вязаць, шыць’, Борысь (633) — пра ’соваць, прасоўваць (ніткі праз аснову)’ і першасную форму *tъkti, суадносную з *tykati (гл. тыкаць), гл. таксама Шустар-Шэўц, 1507. Акрамя таго, звязваюць (Махэк₂, 644) з грэч. τεύχω ’будую; вырабляю; раблю’, і.-е. *teu̯kh‑, а таксама (Голуб-Копечны, 385; Скок, 3, 477) з прасл. *tesati ’часаць’, і.-е. *tesk‑.

Ткаць 2 ’соваць, піхаць’, перан. ’папіхаць, папракаць’ (Нас.), ’торкаць, саджаць’, ’даваць’ (Юрч. Фраз. 1): між дзвярэй пальцы не ткай (брасл., Рабк.), сюды ж тка́цца ’штурхацца’ (Нас.), ткану́ць ’уваткнуць’ (люб., Ск. нар. мовы), ткнуць ’пакласці, уторкнуць’ (ТСБМ, Касп., Барад.), ’тыкнуць, піхнуць, сунуць’ (Нас.), ’крануць’ (Ласт.), ткну́ті ’торкнуць, падаць рэзка’ (Сл. ПЗБ, Вруб.). Параўн. укр. ткну́ти ’тыкнуць’, рус. ткнутъ ’тс’, польск. tkać ’соваць, упіхваць, утыкаць’, tknąć ’ударыць, штурхнуць, дакрануцца’, н.-луж. tkaś ’утыкаць, папіхаць’, чэш. tknout ’дакранацца’, славац. tkať ’тс’, серб.-харв. та̀кнути ’дакрануцца’, ст.-слав. тъкати ’кранаць, штурхаць, стукаць’, тъкнѫти ’крануць, штурхнуць, стукнуць’. Прасл. *tъkati ’кранаць, штурхаць, піхаць, соваць’, *tъknǫti ’дакрануцца, піхнуць, стукнуць; усунуць, увапхнуць’; этымалагічна звязанае з папярэднім словам, гл. тыкаць. Гл. таксама Шустар-Шэўц, 1507–1508; Борысь, 633.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)