та́каць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).
Падтакваць каму-н., часта ўжываць слова «так».
|| наз. та́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
та́каць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
та́каю |
та́каем |
| 2-я ас. |
та́каеш |
та́каеце |
| 3-я ас. |
та́кае |
та́каюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
та́каў |
та́калі |
| ж. |
та́кала |
| н. |
та́кала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
та́кай |
та́кайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
та́каючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
та́каць несов., разг. та́кать, да́кать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
та́каць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Часта ўжываць слова «так»; гаварыць слова «так» як пацвярджальны адказ на што‑н., як знак увагі да слоў субяседніка. — Так, так, — такаў Громаў. Лупсякоў.
та́каць 2, ‑ае; незак.
Разм. Тое, што і тахкаць (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Та́каць 1 ’часта ўжываць слова так, падтакваць’ (ТСБМ, Ласт., Некр. і Байк.). Укр. та́кати ’згаджацца; падтакваць’, рус. та́кать ’тс’. Да так, гл. Паводле Фасмера (4, 12), стараж.-рус. такати ’згаджацца’ ўтворана ад тако ’гэтак’; сюды ж аналагічнае рус. да́кать.
Та́каць 2 ’рытмічна тахкаць, стукаць’ (ТСБМ). Укр. та́кати ’тс’, дыял. ’кракаць, кахкаць (пра гусей)’, дзіц. так‑так ’качка’ (Горбач, Дитяч.), рус. та́кать ’тахкаць’. Гукаперайманне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
да́кать несов., прост. та́каць, ага́каць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
та́канне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. такаць 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
та́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Аднакр. да такаць 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
та́катьI несов., разг. та́каць;
не та́кай, а говори́ то́лком не та́кай, а гавары́ то́лкам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Піля́ць 1 ’моцна кусаць, джгаць’ (ТС). Няясна. Хутчэй за ўсё, гукапераймальнае, параўн. такаць ’пстрыкаць’ (гл.).
◎ Піляць 2 ’пілаваць’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ; добр., Мат. Гом.), ’няўмела іграць’ (Сл. ПЗБ). Да яйкі (гл.), параўн. пацокаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)