сі́та
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
сі́та |
сі́ты |
| Р. |
сі́та |
сі́т |
| Д. |
сі́ту |
сі́там |
| В. |
сі́та |
сі́ты |
| Т. |
сі́там |
сі́тамі |
| М. |
сі́це |
сі́тах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
сі́та, -а, М сі́це, мн. -ы, -аў, н.
Род рэшата (у 1 знач.) з густой сеткай для прасейвання або працэджвання чаго-н.
Прасеяць муку на с.
Працадзіць варыва на с.
|| памянш. сі́тца, -а, мн. -ы, -аў, н.
|| прым. сі́тавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сі́та, ‑а, М сіце, н.
Прыстасаванне ў выглядзе дробнай сеткі або металічнага ліста з дробнымі адтулінамі для прасейвання, працэджвання або сартавання чаго‑н. Валасяное сіта. Сартавальнае сіта. □ Пшаніцу пытлявала цэлы дзень, Мукі праз сіта насядала гурбы. Аўрамчык. Узялі невялікае драцяное сіта прасяваць пясок для цэменту. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сі́та ‘прылада для прасейвання’ (ТСБМ, Ласт., Байк. і Некр., Стан., Сл. ПЗБ), сі́то ‘тс’ (ТС), сіто́ ‘тс’ (воран., Сл. ПЗБ), сі́тка ‘сіта’ (Сл. ПЗБ), сі́тко, сітко́, сітцо́ ‘пчалярская сетка для засцярогі ад пчол’ (Шат., Сцяшк., Скарбы, Мат. Гом., З нар. сл., Сл. ПЗБ). Укр., рус. си́то, польск. sito, н.-луж. syto, чэш. síto, славац. sito, серб.-харв. си̋то, славен. síto, балг. си́то, макед. сито ‘тс’. Прасл. *sito утворана ад *sěti (гл. сеяць) з суф. ‑to; гл. Слаўскі, SP, 2, 39. Слова мае балтыйскія адпаведнікі, параўн. літ. síetas ‘дробнае сіта’, лат. siêts ‘тс’ (Траўтман, 254; Мюленбах-Эндзелін, 3, 836, 861; Міклашыч, 296; Фасмер, 3, 628). Інакш Махэк₂ (545), які ўтварае ад дзеяслова *sějati ‘сеяць’ < *sēi‑o‑ з першасным значэннем ‘трэсці нечым’. Гл. яшчэ Шустар-Шэўц, 1403; БЕР, 6, 709. Ужо Міклашыч (296) дапускаў сціранне розніцы паміж зыходнымі лексемамі са значэннем ‘сеяць’ і ‘прасяваць’, якія ўспрымаюцца як амонімы, гл. ESJSt, 13, 810.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сі́та-цадзі́лка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
сі́та-цадзі́лка |
сі́ты-цадзі́лкі |
| Р. |
сі́та-цадзі́лкі |
сі́таў-цадзі́лак |
| Д. |
сі́ту-цадзі́лцы |
сі́там-цадзі́лкам |
| В. |
сі́та-цадзі́лку |
сі́ты-цадзі́лкі |
| Т. |
сі́там-цадзі́лкай
сі́там-цадзі́лкаю |
сі́тамі-цадзі́лкамі |
| М. |
сі́це-цадзі́лцы |
сі́тах-цадзі́лках |
Крыніцы:
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сі́тны, -ая, -ае.
1. Прасеяны праз сіта.
Сітная мука.
2. Спечаны з такой мукі.
С. хлеб.
Купіць паўбулкі сітнага (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сі́тца, ‑а, н.
Памянш.-ласк. да сіта.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)