сярэ́браны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сярэ́браны сярэ́браная сярэ́бранае сярэ́браныя
Р. сярэ́бранага сярэ́бранай
сярэ́бранае
сярэ́бранага сярэ́браных
Д. сярэ́бранаму сярэ́бранай сярэ́бранаму сярэ́браным
В. сярэ́браны (неадуш.)
сярэ́бранага (адуш.)
сярэ́браную сярэ́бранае сярэ́браныя (неадуш.)
сярэ́браных (адуш.)
Т. сярэ́браным сярэ́бранай
сярэ́бранаю
сярэ́браным сярэ́бранымі
М. сярэ́браным сярэ́бранай сярэ́браным сярэ́браных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сярэ́браны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сярэ́браны сярэ́браная сярэ́бранае сярэ́браныя
Р. сярэ́бранага сярэ́бранай
сярэ́бранае
сярэ́бранага сярэ́браных
Д. сярэ́бранаму сярэ́бранай сярэ́бранаму сярэ́браным
В. сярэ́браны (неадуш.)
сярэ́бранага (адуш.)
сярэ́браную сярэ́бранае сярэ́браныя (неадуш.)
сярэ́браных (адуш.)
Т. сярэ́браным сярэ́бранай
сярэ́бранаю
сярэ́браным сярэ́бранымі
М. сярэ́браным сярэ́бранай сярэ́браным сярэ́браных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

серабро́, -а́, н.

1. Каштоўны бліскучы метал шаравата-белага колеру.

2. зб. Вырабы з гэтага металу.

Сталовае с. (посуд, сталовыя прыборы). Упрыгажэнні з серабра.

Нашы спартсмены заваявалі с. (сярэбраныя медалі; разм.).

3. Дробная разменная манета са сплаву з гэтым металам або нікелем.

Заплаціць серабром.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прабі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., што.

Спец.

1. Вызначаць колькасць металу ў рудах, сплавах.

2. Ставіць пробу на залатыя, плацінавыя і сярэбраныя вырабы.

[Ад ням. probieren — прасаваць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

залачо́ны і зало́чаны, ‑ая, ‑ае.

Пакрыты золатам; пазалочаны. Паясы-кутасы залачоныя. Якімовіч. Патанаючы ў мяккім залачоным крэсле, інжынер-капітан чытаў .. ліст ад жонкі. Гарбук. З вялікай асцярожнасцю пачаў я даставаць рэчы з гаршка. Усе яны былі сярэбраныя, за выключэннем шкляных залочаных пацерак. Штыхаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарні́ць, чарню, чэрніш, чэрніць; незак.

1. што. Рабіць чорным; фарбаваць у чорны колер. Сам думаю пра Ніну: як яна будзе прыбіраць мой пакойчык, глядзецца ў люстэрка і чарніць бровы ці прычэсваць валасы... Мыслівец. // Забруджваючы дымам, куродымам, чадам і пад., рабіць чорным што‑н. Два коміны цеплавой электрастанцыі дымам чарнілі шэрае неба. Грамовіч.

2. перан.; каго-што. Няславіць, ганьбаваць, прадстаўляць у дрэнным выглядзе каго‑, што‑н. Адзін толькі кульгавы Базыль, сусед іхні, заўсёды чарніў Алёшку перад людзьмі. Якімовіч. «Які ж ты кусачы, — прыслухоўваючыся да .. фальцэту [Барабанава], не без злосці думаў Рудчанка. — Усё чэрніш. Хочаш паказаць, што ў нас усё дрэнна». Сіўцоў.

3. што. Пакрываць чэрню ​2. Чарніць сярэбраныя вырабы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зігза́г, ‑а, м.

1. Ламаная лінія. Маланкі паласавалі ўжо неба і ўдоўж і ўпоперак, яны нагадвалі і белыя шаблі, і блакітныя стрэлы, і зігзагі, і дугі. Хадкевіч. // перан. Рэзкае адхіленне ад асноўнага напрамку ў палітыцы, дзейнасці, быце і пад. [У. Бранеўскі] адлюстроўвае ў сваёй творчасці зігзагі лёсу сваёй краіны. Пестрак.

2. Пра тое, што мае форму ламанай лініі. Сярэбраныя стужкі на канфедэратцы і зігзагі на каўняры ў Збігнева былі зашмальцаваны. Карпюк. // Від жалезнай бараны з папярочнымі перакладзінамі ў форме ламанай лініі.

3. у знач. прысл. зігза́гам, зігза́гамі. Утвараючы ламаную лінію, пакідаючы след ламанай лініі. Міма нас праплывае вуж. Галава яго прыўзнята над вадой, а цела звіваецца зігзагам. В. Вольскі. Шыбы вагонаў былі ўсыпаны дажджавымі кроплямі, якія зігзагамі сцякалі на зямлю. Гурскі.

[Фр. zigzag з ням.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)