сярэ́браны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
сярэ́браны |
сярэ́браная |
сярэ́бранае |
сярэ́браныя |
| Р. |
сярэ́бранага |
сярэ́бранай сярэ́бранае |
сярэ́бранага |
сярэ́браных |
| Д. |
сярэ́бранаму |
сярэ́бранай |
сярэ́бранаму |
сярэ́браным |
| В. |
сярэ́браны (неадуш.) сярэ́бранага (адуш.) |
сярэ́браную |
сярэ́бранае |
сярэ́браныя (неадуш.) сярэ́браных (адуш.) |
| Т. |
сярэ́браным |
сярэ́бранай сярэ́бранаю |
сярэ́браным |
сярэ́бранымі |
| М. |
сярэ́браным |
сярэ́бранай |
сярэ́браным |
сярэ́браных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
сярэ́браны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
сярэ́браны |
сярэ́браная |
сярэ́бранае |
сярэ́браныя |
| Р. |
сярэ́бранага |
сярэ́бранай сярэ́бранае |
сярэ́бранага |
сярэ́браных |
| Д. |
сярэ́бранаму |
сярэ́бранай |
сярэ́бранаму |
сярэ́браным |
| В. |
сярэ́браны (неадуш.) сярэ́бранага (адуш.) |
сярэ́браную |
сярэ́бранае |
сярэ́браныя (неадуш.) сярэ́браных (адуш.) |
| Т. |
сярэ́браным |
сярэ́бранай сярэ́бранаю |
сярэ́браным |
сярэ́бранымі |
| М. |
сярэ́браным |
сярэ́бранай |
сярэ́браным |
сярэ́браных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
серабро́, -а́, н.
1. Каштоўны бліскучы метал шаравата-белага колеру.
2. зб. Вырабы з гэтага металу.
Сталовае с. (посуд, сталовыя прыборы). Упрыгажэнні з серабра.
Нашы спартсмены заваявалі с. (сярэбраныя медалі; разм.).
3. Дробная разменная манета са сплаву з гэтым металам або нікелем.
Заплаціць серабром.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прабі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., што.
Спец.
1. Вызначаць колькасць металу ў рудах, сплавах.
2. Ставіць пробу на залатыя, плацінавыя і сярэбраныя вырабы.
[Ад ням. probieren — прасаваць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
залачо́ны і зало́чаны, ‑ая, ‑ае.
Пакрыты золатам; пазалочаны. Паясы-кутасы залачоныя. Якімовіч. Патанаючы ў мяккім залачоным крэсле, інжынер-капітан чытаў .. ліст ад жонкі. Гарбук. З вялікай асцярожнасцю пачаў я даставаць рэчы з гаршка. Усе яны былі сярэбраныя, за выключэннем шкляных залочаных пацерак. Штыхаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарні́ць, чарню, чэрніш, чэрніць; незак.
1. што. Рабіць чорным; фарбаваць у чорны колер. Сам думаю пра Ніну: як яна будзе прыбіраць мой пакойчык, глядзецца ў люстэрка і чарніць бровы ці прычэсваць валасы... Мыслівец. // Забруджваючы дымам, куродымам, чадам і пад., рабіць чорным што‑н. Два коміны цеплавой электрастанцыі дымам чарнілі шэрае неба. Грамовіч.
2. перан.; каго-што. Няславіць, ганьбаваць, прадстаўляць у дрэнным выглядзе каго‑, што‑н. Адзін толькі кульгавы Базыль, сусед іхні, заўсёды чарніў Алёшку перад людзьмі. Якімовіч. «Які ж ты кусачы, — прыслухоўваючыся да .. фальцэту [Барабанава], не без злосці думаў Рудчанка. — Усё чэрніш. Хочаш паказаць, што ў нас усё дрэнна». Сіўцоў.
3. што. Пакрываць чэрню 2. Чарніць сярэбраныя вырабы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зігза́г, ‑а, м.
1. Ламаная лінія. Маланкі паласавалі ўжо неба і ўдоўж і ўпоперак, яны нагадвалі і белыя шаблі, і блакітныя стрэлы, і зігзагі, і дугі. Хадкевіч. // перан. Рэзкае адхіленне ад асноўнага напрамку ў палітыцы, дзейнасці, быце і пад. [У. Бранеўскі] адлюстроўвае ў сваёй творчасці зігзагі лёсу сваёй краіны. Пестрак.
2. Пра тое, што мае форму ламанай лініі. Сярэбраныя стужкі на канфедэратцы і зігзагі на каўняры ў Збігнева былі зашмальцаваны. Карпюк. // Від жалезнай бараны з папярочнымі перакладзінамі ў форме ламанай лініі.
3. у знач. прысл. зігза́гам, зігза́гамі. Утвараючы ламаную лінію, пакідаючы след ламанай лініі. Міма нас праплывае вуж. Галава яго прыўзнята над вадой, а цела звіваецца зігзагам. В. Вольскі. Шыбы вагонаў былі ўсыпаны дажджавымі кроплямі, якія зігзагамі сцякалі на зямлю. Гурскі.
[Фр. zigzag з ням.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)