Сума́к ’бервяно ў прасценку зруба’ (Мат. Гом.; брагін., Шатал.), ’прасценак, міжаконне’ (Ян.). Укр. палес. сума́к ’бярвенні ў сцяне хаты ад вугла да акна’, польск. sumce ’бэлькі ў сценах будынку; драўляная калода для будаўніцтва’, sumik ’бэлька, якая ўкладаецца паміж двума слупамі’, славац. sumyk ’тс’. Прасл. *sъmъk, суадноснае са *smъknǫti/*smykati ’змыкаць’, гл. Куркіна, Этимология–1994–1996, 207. Гл. яшчэ самінец, сомінец.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Су́мкі
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы
|
мн. |
| Н. |
Су́мкі |
| Р. |
Су́мак
Су́мкаў |
| Д. |
Су́мкам |
| В. |
Су́мкі |
| Т. |
Су́мкамі |
| М. |
Су́мках |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
су́мка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
су́мка |
су́мкі |
| Р. |
су́мкі |
су́мак |
| Д. |
су́мцы |
су́мкам |
| В. |
су́мку |
су́мкі |
| Т. |
су́мкай
су́мкаю |
су́мкамі |
| М. |
су́мцы |
су́мках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
су́мка-аптэ́чка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
су́мка-аптэ́чка |
су́мкі-аптэ́чкі |
| Р. |
су́мкі-аптэ́чкі |
су́мак-аптэ́чак |
| Д. |
су́мцы-аптэ́чцы |
су́мкам-аптэ́чкам |
| В. |
су́мку-аптэ́чку |
су́мкі-аптэ́чкі |
| Т. |
су́мкай-аптэ́чкай
су́мкай-аптэ́чкаю |
су́мкамі-аптэ́чкамі |
| М. |
су́мцы-аптэ́чцы |
су́мках-аптэ́чках |
Крыніцы:
nazounik2008,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
трэ́нчык, ‑а, м.
Спец. Вузкі раменьчык, які служыць для прымацавання чаго‑н. (ружэйнага рэменя да ложа вінтоўкі, седлавых сумак і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ціснёны, ‑ая, ‑ае.
1. Атрыманы цісненнем (у 1 знач.). Ціснёны малюнак. Ціснёны узор.
2. Які мае на сабе цісненне, з цісненнем (у 2 знач.). На базары вялікі выбар жаночага абутку, сумак з каляровай ціснёнай скуры, розных упрыгожанняў. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Со́мінец ‘кароткае бервяно паміж вокнамі’ (ТС), со́мчык ‘шула’ (ЛА, 4), сума́к ‘прасценак, міжаконне’ (Ян.). Гл. самінец. Параўн. таксама цу́нік ‘кароткія бярвенні ў прамежках паміж вокнамі’, цунь ‘тс’ (ТС), што схіляе прыняць за зыходныя формы з ‑у‑: польск. sunik, sumik, suńec, славац. súmyk, укр. су́мець, для якіх Бонк (SFPS, 5, 236 і наст.) дапускае значэнне ‘бервяно ў сцяне драўлянага будынка, якое ўстаўляецца ў паз слупа; абрамленне аконнага або дзвярнога праёму’ і, як тэхнічныя тэрміны, выводзіць з *sunǫti (гл. сунуць), што не вельмі пераконвае. Магчыма дапусціць кантамінацыю ці збліжэнне з *sъmъkъ, параўн. рус. алан. сомо́к ‘грэбень страхі’, балг. дыял. смок ‘бэлька ў склепе’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)