стрэ́льба, -ы, мн. -ы, -аў, ж.
Ручная агнястрэльная і пнеўматычная зброя з доўгім ствалом.
Паляўнічая с.
|| прым. стрэ́льбавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стрэ́льба
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
стрэ́льба |
стрэ́льбы |
| Р. |
стрэ́льбы |
стрэ́льб
стрэ́льбаў |
| Д. |
стрэ́льбе |
стрэ́льбам |
| В. |
стрэ́льбу |
стрэ́льбы |
| Т. |
стрэ́льбай
стрэ́льбаю |
стрэ́льбамі |
| М. |
стрэ́льбе |
стрэ́льбах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
стрэ́льба ж. ружьё ср.;
паляўні́чая с. — охо́тничье ружьё
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стрэ́льба, ‑ы, ж.
Ручная агнястрэльная зброя з доўгім ствалом. Усе .. [палешукі] былі заўзятыя паляўнічыя, захопліваліся адным толькі выглядам стрэльбы і былі выдатнымі стральцамі. Колас. Мне не будзе спакойна спацца, Я не выпушчу стрэльбу з рукі, Пакуль ёсць паны ў палацах, Пакуль ёсць на зямлі жабракі. Панчанка.
•••
Стрэльба цэнтральнага бою — стрэльба, якая зараджаецца з задняй часткі ствала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Стрэ́льба ‘ручная агнястрэльная зброя з доўгім ствалом’ (ТСБМ, Ласт., Касп., Байк. і Некр., Гарэц., Сл. ПЗБ, ТС), ‘паляўнічая зброя’ (Пятк. 1), стрэ́лбла ‘тс’ (рэч., Яшк. Мясц.), стральба́ ‘тс’ (Нас., Шымк. Собр.). Параўн. укр. стре́льба ‘тс’, польск. strzelba ‘тс’, якое, па сведчанні Брукнера (522), першапачаткова значыла ‘страляніна’, а ‘гатунак зброі’ пачало абазначаць з XVII ст. Рэгіянальная інавацыя, магчыма, узнікшая на базе польскай мовы, параўн. польск. strzelba ‘страляніна, кананада’, балг. стрелба́ ‘стральба’, макед. стрелба ‘тс’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
стрэльба, ружжо / з вінтавою нарэзкаю: вінтоўка / вінтоўка з пакарочанаю руляю: карабін / вінтоўка з абрэзаным канцом рулі: абрэз / паляўнічая з дзвюма рулямі: двухстволка, дубальтоўка; карабінка / зараджаецца аўтаматычна: самазарадка / з калібрам 7,6 мм: трохлінейка / паляўнічая, зараджаецца шротам: драбавік (разм.) / пістонная: пістаноўка / з прамалінейнаю нарэзкай: штуцэр / адназарадная вінтоўка: бярданка / цяжкая буйнога калібру: мушкет / крамянёвая: фузія (гіст.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
драбаві́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
Паляўнічая гладкаствольная стрэльба, якая страляе шротам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
трохство́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.
Трохствольная паляўнічая стрэльба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мантэкры́ста
‘стрэльба’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, нескланяльны
|
адз. |
мн. |
| Н. |
мантэкры́ста |
мантэкры́ста |
| Р. |
мантэкры́ста |
мантэкры́ста |
| Д. |
мантэкры́ста |
мантэкры́ста |
| В. |
мантэкры́ста |
мантэкры́ста |
| Т. |
мантэкры́ста |
мантэкры́ста |
| М. |
мантэкры́ста |
мантэкры́ста |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
курко́ўка, -і, ДМ -ко́ўцы, мн. -і, -ко́вак, ж. (разм.).
Курковая паляўнічая стрэльба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)