спачува́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каму-чаму.

1. Адносіцца да каго-, чаго-н. са спачуваннем, жалем.

С. бацькоўскаму гору.

2. Добразычліва ставіцца да каго-, чаго-н.

С. маладзёжнаму руху.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спачува́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. спачува́ю спачува́ем
2-я ас. спачува́еш спачува́еце
3-я ас. спачува́е спачува́юць
Прошлы час
м. спачува́ў спачува́лі
ж. спачува́ла
н. спачува́ла
Загадны лад
2-я ас. спачува́й спачува́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час спачува́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

спачува́ць несов.

1. (относиться с состраданием) сочу́вствовать, соболе́зновать, сострада́ть;

2. (одобрять) сочу́вствовать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спачува́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каму-чаму.

1. Адносіцца са спачуваннем, жалем да чыйго‑н. гора, няшчасця; выказваць спачуванне. Ганна Сяргееўна спачувала.. [бацьку] і падзяляла яго бацьк[а]ўскае гора. Няхай. Марынка адчувала, як глыбока перажывае гора малодшы брат, як ён любіць яе і спачувае ёй. Хадкевіч.

2. Адносіцца са спагадай да каго‑, чаго‑н.; спагадаць каму‑н. Гаманёк усяляк спачуваў моладзі, і Пранас Парэчкус быў ненавісны яму. Броўка. Тут мог даць рады толькі сапраўдны сябра, які б табе верыў, спачуваў, спагадаў. Сабаленка.

3. Добразычліва ставіцца да каго‑, чаго‑н.; ухваляць што‑н. Маці не спачувала імкненням бацькі і жыла адной гаспадаркай. Карпюк. Судакоў усміхнуўся і тым самым адказаў: абсалютна згодзен, спачуваю вам. Радкевіч. // Падтрымліваць якую‑н. дзейнасць, быць ідэйна блізкім да яе. Група «Папросту» спачувала рэвалюцыйна-вызваленчай барацьбе нацменшасцей панскай Польшчы. У. Калеснік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

соболе́зновать несов. спачува́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сочу́вствовать несов. спачува́ць; (сострадать) спагада́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спагада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каму-чаму.

1. Спачуваць, выяўляць спагаду да чыйго-н. гора, бяды.

С. чыёй-н. бядзе.

2. Праяўляць добразычлівасць, літасць да каго-, чаго-н.

С. вучням.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сострада́ть несов., уст. спачува́ць, спагада́ць, выка́зваць жаль.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спачува́нне ср.

1. сочу́вствие, уча́стие, соболе́знование, сострада́ние;

2. сочу́вствие;

1, 2 см. спачува́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Суважа́ць (suważaci) ’спачуваць’ (Тур.): stała ziaziulka suważaci (клец., Федар. 7). Няясна; паводле кантэксту, хутчэй ’суцяшаць’, параўн. разважаць (гл.) ’рассейваць трывогу, суцяшаць’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)