скірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., каго-што.
1. Накіраваць каго-, што-н. у якім-н. напрамку.
С. каня ў лес.
С. позірк у акно.
2. перан. Даць пэўны кірунак каму-, чаму-н., схіліць да чаго-н.
С. народ на рэферэндум.
С. думкі ў пэўным напрамку.
|| незак. скіро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скірава́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
скіру́ю |
скіру́ем |
| 2-я ас. |
скіру́еш |
скіру́еце |
| 3-я ас. |
скіру́е |
скіру́юць |
| Прошлы час |
| м. |
скірава́ў |
скірава́лі |
| ж. |
скірава́ла |
| н. |
скірава́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
скіру́й |
скіру́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
скірава́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
скірава́ць сов.
1. напра́вить; поверну́ть;
с. ко́ней убо́к — напра́вить (поверну́ть) лошаде́й в сто́рону;
с. по́гляд на што-небудзь — напра́вить взгляд на что́-л.;
2. (на што, да чаго, куды) перен. напра́вить, склони́ть (к чему, куда)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.
1. каго-што. Накіраваць каго‑, што‑н. куды‑н., у якім‑н. напрамку. Дзед, нічога не гаворачы, скіраваў на грудок каня. Гурскі. [Салвесь] скіраваў фурманку ў лес, скінуў мяшкі з соллю, прыкрыў іх галлём, стаў масціць воз. Карпюк. Іван прыгнуўся, позіркам адмераў якую паўсотню крокаў да вострага каменнага абломка ў траве і скіраваў туды пісталет. Быкаў. // да чаго, на што і без дап. Узяць кірунак куды‑н., накіравацца ў які‑н. бок. Гнедка і цяпер скіраваў да лужка, але Сцёпка не пусціў яго. Хомчанка. Сёння зранку неба ўкрылі хмары, і Антановіч не скіраваў, як звычайна, на возера, а пайшоў з Русіновічам у бібліятэку. Дамашэвіч. Машыны скіравалі ў лес. Асіпенка. // што. Накіраваць у які‑н. бок (вочы, позірк). Марына Мікалаеўна здрыганулася, зыркія вочы да дзвярэй скіравала. Кавалёў. Віктар скіраваў позірк на неба, усміхнуўся нейкім сваім думкам. Савіцкі.
2. перан. каго-што. Даць пэўны кірунак каму‑, чаму‑н. Недзе ў сярэдзіне падрыхтаванай загадзя прамовы Вера са страхам падумала, што не ведае, куды ёй скіраваць моладзь. Асіпенка. Фільм «Міколка-паравоз» .. на матэрыяле шырокавядомай аповесці М. Лынькова скіраваў беларускае кіно да тэмы рэвалюцыі і грамадзянскай вайны на Беларусі. «Полымя». // Накіраваць на каго‑, што‑н. (размову, думкі і пад.). Скіраваць памаганні людзей на вырашэнне галоўнай задачы. □ Успамін пра Паходню скіраваў у другое рэчышча думкі Зараніка. Хадкевіч. Мы не ведалі, куды скіраваць гаворку, як раптам наш заўзяты маўчун Косцік ціхенька прамовіў: — Нешта есці дужа хочацца... Ваданосаў. // Звярнуцца да каго‑н. — Трэба нам з вамі новага брыгадзіра шукаць, — не то да ўсіх, не то да аднаго Базыля скіраваў гэтыя словы Сушчык. Дуброўскі.
3. каго. Паслаць каго‑н. куды‑н., даць прызначэнне каму‑н. Бацькі пярэчылі, рабілі ўсё, каб скіраваць дзяўчыну на якую-небудзь лягчэйшую работу, але яна пастаяла, дамаглася свайго: «Буду трактарысткай». Кухараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
налажы́ць², -лажу́, -ло́жыш, -ло́жыць; -ло́жаны; зак., каго (разм.).
Скіраваць каго-н. на што-н., навучыць чаму-н.
Н. хлопца на добрае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скіро́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да скіраваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скірава́ны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад скіраваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абвы́ць
‘скіраваць дзеянне дзеяслова выць вакол чаго-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
абвы́е |
абвы́юць |
| Прошлы час |
| м. |
абвы́ў |
абвы́лі |
| ж. |
абвы́ла |
| н. |
абвы́ла |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
абвы́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
скірава́ны
1. напра́вленный; повёрнутый;
2. напра́вленный, склонённый;
1, 2 см. скірава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Прытага́ніць ’прынесці, прыцягнуць’ (карм., Мат. Гом.). Рус. смал. притага́нить ’прывезці ўпотайкі’. Параўн. укр. притага́нка ’вяроўка, якой прывязваецца да берага вялікі човен’; апошняе выводзіцца з притаманити ’скіраваць човен да берага’ (ЕСУМ, 4, 579), што непераканаўча ў семантычных адносінах. Да тага́ніць ’цягнуць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)