середи́на сярэ́дзіна, -ны ж.;

золота́я середи́на залата́я сярэ́дзіна;

держа́ться середи́ны трыма́цца сярэ́дзіны;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сярэ́дзіна ж.

1. середи́на, среди́на;

2. разг. поясни́ца, кресте́ц м.;

залата́я с. — золота́я середи́на;

трыма́цца ~ны — держа́ться середи́ны;

з ~ны на палаві́нусереди́на на полови́ну (полови́нку)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Сярэ́дзіна1 ’цэнтр, сярэдняя частка, асяродак; унутранасць’ (ТСБМ, Касп., Шымк. Собр., Бяльк., Некр. і Байк., Сл. ПЗБ, Янк. 2, Варл.), серэ́дзіна ’тс’ (ТС), ст.-бел. середина ’тс’ (Альтбаўэр). Укр. сере́ди́на, рус. середи́на, в.-луж. srjedźina, славен. sredína, серб.-харв. срѐдина, балг. среди́на, макед. средина ’сярэдзіна’; дэрываты (магчыма, незалежныя) ад прасл. *serda/*serdь ’сярэдзіна’, параўн. сярод, гл. (Чарных, 2, 156–157; ЕСУМ, 5, 218). Параўн. серада.

Сярэ́дзіна2 ’паясніца’ (ТСБМ, Ласт., Некр. і Байк., Сцяшк., Жд. 1, Ян.), ’задняя частка тулава вышэй клубоў’ (Варл.), ’спіна, крыж’ (Касп., Сержп. Прымхі), ’спіна’ (Янк. 2, Юрч. Вытв., Бяльк.), ’крыж у жывёлы’ (Нас.), параўн. рус. смал. сере́дина ’паясніца’. Паводле Чэкмана (Baltistica, 8, 2, 151), калькуе літ. pusiáujas ’паясніца, сярэдзіна (паводле акружнасці)’, параўн. семантычную паралель балг. полови́на ’палавіна; паясніца, крыж’, макед. полови́на ’палавіна; талія’, што, аднак, не выключае самастойнага развіцця ’сярэдзіна; нутро’ (гл. сярэдзіна1, параўн. серэ́дніца ’сярэдняя частка чаго-небудзь’, ТС) > паясніца. Гл. таксама Анікін, Опыт, 30; Страхаў, Palaeoslavica, 16, 2, 296–297.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

палаві́на ж., в разн. знач. полови́на;

п. трэ́цяй — полови́на тре́тьего;

п. до́ма — полови́на до́ма;

мая́ (твая́) п. — моя́ (твоя́) полови́на;

з сярэ́дзіны на палаві́нусереди́на на полови́ну

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

по́ўнач

I ж., в разн. знач. се́вер м.;

на п. ад Мі́нска — к се́веру от Ми́нска

II ж. (середина ночи) по́лночь

IIIо́ўнач) (самая северная территория Европы и Азии и полярная область) м. Се́вер;

наро́ды По́ўначы — наро́ды Се́вера;

раслі́ннасць По́ўначы — растите́льность Се́вера

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

залаты́

1. прил., в разн. знач. золото́й; (поэт., уст.ещё) злато́й;

ы́я ро́ссыпы — золоты́е ро́ссыпи;

з. пярсцёнак — золото́е (злато́е) кольцо́;

2. в знач. сущ. (монета) золото́й;

з. запа́с — золото́й запа́с;

абяца́ць ~ты́я го́ры — обеща́ть (сули́ть) золоты́е го́ры;

а́я во́сень — золота́я о́сень;

а́я галава́ — золота́я голова́;

а́я мо́ладзь — золота́я молодёжь;

а́я сярэ́дзіна — золота́я середи́на;

о́е вясе́лле — золота́я сва́дьба;

о́е руно́ — золото́е руно́;

з. век — золото́й век;

ы́я ру́кі — золоты́е ру́ки;

ы́я сло́вы — золоты́е слова́;

а́я жы́ла — золота́я жи́ла;

з. дождж — золото́й дождь;

о́е дно — золото́е дно;

з. цяле́ц — золото́й теле́ц

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

золото́й

1. прил., в разн. знач. залаты́;

золотые ро́ссыпи залаты́я ро́ссыпы;

золото́е кольцо́ залаты́ пярсцёнак;

золото́й запа́с залаты́ запа́с;

золота́я ро́зга бот. залаці́сты су́мнік;

золото́й станда́рт залаты́ станда́рт;

золото́й фонд залаты́ фонд;

золоты́х дел ма́стер уст. залата́р, (ювелир) ювелі́р;

2. сущ. (монета) уст. залаты́, -то́га м., чырво́нец, -нца м.;

золота́я середи́на залата́я сярэ́дзіна;

золото́е сече́ние мат. залато́е сячэ́нне;

золото́й век залаты́ век;

золоты́е ру́ки залаты́я ру́кі;

золоты́е слова́ залаты́я сло́вы;

золота́я о́сень залата́я во́сень;

золота́я молодёжь залата́я мо́ладзь;

золота́я сва́дьба залато́е вясе́лле;

золота́я жи́ла залата́я жы́ла;

золото́е вре́мя (упуска́ть) марнава́ць (ма́рна тра́ціць), упуска́ць (залаты́) час;

сули́ть (обеща́ть) золоты́е го́ры абяца́ць залаты́я го́ры;

золото́е дно залато́е дно.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

са́мый мест.

1. в разн. знач. м. са́мы (ж. са́мая, ср. са́мае); мн. са́мыя;

э́та са́мая кни́га гэ́та са́мая кні́га;

тот же са́мый той жа са́мы;

у са́мого мо́ря каля́ (ля) са́мага мо́ра;

в са́мый разга́р рабо́ты у са́мы разга́р пра́цы (рабо́ты);

с са́мого нача́ла з са́мага пача́тку;

у са́мой стены́ каля́ са́май сцяны́;

са́мая середи́на са́мая сярэ́дзіна;

са́мый че́стный са́мы сумле́нны;

са́мая гу́ща са́мая гу́шча;

в са́мую распу́тицу у са́мую бе́здараж;

2. (сам по себе) м. сам (ж. сама́, ср. само́); мн. са́мі;

са́мый э́тот факт ра́дует меня́ сам гэ́ты факт ра́дуе мяне́;

само́е его́ молча́ние дока́зывает, что он не прав само́ яго́ маўча́нне дака́звае, што не яго́ пра́ўда;

в са́мом де́ле сапраўды́;

в са́мый раз са́мы раз;

на са́мом де́ле на са́май спра́ве;

са́мое вре́мя са́мая пара́, са́мы час;

по са́мые у́ши па са́мыя ву́шы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)