Сасно́вая
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне
|
адз. |
| ж. |
| Н. |
Сасно́вая |
| Р. |
Сасно́вай |
| Д. |
Сасно́вай |
| В. |
Сасно́вую |
| Т. |
Сасно́вай
Сасно́ваю |
| М. |
Сасно́вай |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
мязга́, -і, ж.
1. Мяккая частка дрэва, што знаходзіцца паміж карой і драўнінай.
Сасновая м.
2. Маса, якая атрымліваецца пасля расцірання чаго-н.
Бульбяная м.
Вінаградная м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сасно́вы
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
сасно́вы |
сасно́вая |
сасно́вае |
сасно́выя |
| Р. |
сасно́вага |
сасно́вай
сасно́вае |
сасно́вага |
сасно́вых |
| Д. |
сасно́ваму |
сасно́вай |
сасно́ваму |
сасно́вым |
| В. |
сасно́вы (неадуш.)
сасно́вага (адуш.) |
сасно́вую |
сасно́вае |
сасно́выя (неадуш.)
сасно́вых (адуш.) |
| Т. |
сасно́вым |
сасно́вай
сасно́ваю |
сасно́вым |
сасно́вымі |
| М. |
сасно́вым |
сасно́вай |
сасно́вым |
сасно́вых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
лучы́на, ‑ы, ж.
Тонкая сухая, звычайна доўгая сасновая шчэпка, якой даўней асвятлялі сялянскія хаты. У Камуне школа, Электрычнасць, яслі, Дымныя лучыны Назаўсёды згаслі. Купала. У адных хатах гарэлі лямпы, а ў другіх дыміла сасновая лучына. Машара. [Тэафіл] прынёс ... пук лучыны і паклаў на вуголле. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карына́, ‑ы, ж.
Разм. Кусок, абломак дрэвавай кары. На дрывотні, пад варыўнёй, хлыстала па бервяне тонкая сасновая карына. Пташнікаў. Лёнька вярнуўся ў курэнь і сеў выразаць з хваёвай карыны пісталет. Капыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мязга́ ж., в разн. знач. мезга́;
бульбяна́я м. — карто́фельная мезга́;
сасно́вая м. — сосно́вая мезга́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пла́ха ж., в разн. знач. пла́ха;
сасно́вая п. — сосно́вая пла́ха;
асу́джанага павялі́ на ~ху — осуждённого повели́ на пла́ху
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сасно́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да сасны, уласцівы ёй. Сасновая кара. □ Цімохава хата была моцная, ёмкая, пабудаваная з тоўстага сасновага дрэва. Колас. Тут [у вёсцы] водар сасновы, здаровы, Ігліцы, жывіцы настой. Бялевіч. // Які здабываецца з сасны. Грудзямі гарачымі зноў я ўдыхаю Пах кветак палёў і сасновай жывіцы. Хведаровіч.
2. Які складаецца з соснаў, парос соснамі. Няма ў ціхае надвор’е лесу болей спакойнага, паважна-ўрачыстага, чым сасновы бор. Навуменка. Лагер размяшчаўся ў сасновым гушчары. Мележ.
3. Зроблены з сасны. На заставе.. ўздымаюцца вялікія сасновыя зрубы. Брыль. Мёрзлыя камякі зямлі глуха падалі на сасновыя векі дамавін. Лынькоў.
4. у знач. наз. сасно́выя, ‑ых. Тое, што і хваёвыя.
5. Як састаўная частка пазваў раслін, жывёл, птушак. Сасновы шаўкапрад. Сасновая саўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Квайня́ ’адно дрэва хвоі’, ’хваёвы лес’ (Сл. паўн.-зах.). Адваротнае запазычанне з літ. kvajä ’сасна’ (< бел. хвая). Спрадвечна роднасным з бел. хвая з’яўляецца літ. skuja ’яловая або сасновая іголка’. Форма хвайня узнікла па аналогіі з назвамі зараснікаў (параўн. беразня, ліпня) (Сцяцко, Афікс. наз., 205). На карысць літоўскага ўплыву сведчыць (апрача пачатковага к‑) геаграфія слова (брасл.), параўн. квайнёвы (таксама брасл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
смала́ ж., в разн. знач. смола́;
сасно́вая с. — сосно́вая смола́;
сінтэты́чныя ~лы — спец. синтети́ческие смо́лы;
◊ прыста́ць як с. — приста́ть как ба́нный лист
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)